साच्चै नेपाल अब ढुंगेयुगतिर जाला जस्तो छ(ढुंगिय लोकतान्त्रकीक नेपाल-परिचर्चा)

ब्लगर दिलीप आचार्य आजकाल नेपालमा हुनुहुन्छ। नेपाल बाहिर हुंदा प्राय वांहासंग सधै भेट भइराख्थ्यो। तर नेपाल गए पछि समय नमिलेको हो कि वांहालाइ इन्टरनेटको जालो सम्म आउन मुश्किल परेको हो, त्यती भेट हुंदैन। आज यसो राती फेसबुकमा सयर गर्दा दिलीप जीसंग जम्का भेट भयो। सन्चो बिसन्चो पछि यसो दौंतरी र नेपाली ब्लगबारे कुरा गर्दै थियौं,लाइन जाने बेला भो अब निस्कन्छु भन्नुभयो। मेरो मुखबाट फ्याट्ट आयो, साच्चै नेपाल अब ढुंगेयुगतिर जाला जस्तो छ। हुन पनि हो। जलस्रोतमा संसारकै एउटा धनी मुलुक नेपाल भनेर कहिलिन्छ। अहिले दिनको ११ घन्टा लोडसेडिगं रहेछ। पोहोर सालकै तुलना गर्ने हो भने केही समय पछी दिनमा १९-२० घन्टा लोडसेडिगं हुने पक्का छ। जनसंख्या,कल-कारखाना,उपकरण आदीको तुलना गर्ने हो भने नेपालको बिजुली खपत संसारको कुनै ठुलो सहर जत्तीको पनि छैन। त्यही पनि दुइ-तिहाइ समय बिजुली आउदैन। नेपालको बिध्धुतको इतिहांस एक शताब्दि(फर्पिगं - सन १९११) लामो भइसकेको छ। तर बिजुलीको ब्यबस्था भने दिन प्रती दिन खस्कदो मात्र हैन दुरअबस्था नै छ।

अब करिब करिब बिजुली पूरै आउट हुने स्थिती छ। पेट्रोल,चिनी आदीको हांहाकार बेला बेलामा भइराख्छ। पेट्रोलै भए पनि रात दिनको नेपाल बन्दले गाडी चल्ने स्थिती सुन्य जस्तै छ। अब जात-जात अनुसार बाइसे,चौबिसे राज्य हुने पक्का भयो। यही राज्य गणराज्य बनाउने बाहानमा २-४ वटा पुल भत्काए त पाटनबाट काठमान्डु जान पौडिनु पर्ने स्थिती आउंछ। यस्तै त थियो होला नेपाल ढुंगेयुगमा?

किरांत,मल्ल,सुर्यबंश राज्य आदी भनेर पढिन्थ्यो इतिहांसमा, त्यही सुनौलो ईतिहास साकार पार्न गुरुगंबंश,नेवारबंश,लिम्बुबंश आदी तयार गर्न संसद कस्सिएको छ। संबिधान चुनाबताका एक युगमा एकदिन एक पटक आउंछ भनेर निकै प्रचार प्रसार गरिएको थियो। साच्चै पो रहेछ, अहिलेको बिध्धुतिय जमानामा यस्ता बंशिय राज्य संसारमा अन्त कांहा देख्न पाउनु? आदिम मानवका ढुंगे हतियारमा त हामी पोख्त नै छौं। एक युगमा एक दिन जन्माउन तयार पारिएको संसदले ढुंगिय लोकतान्त्रकीक नेपाल घोषणा गरे यो संबिधान बनाउने चटारो नै खत्तम हुने थियो।

ढुंगिय लोकतान्त्रकीक नेपाल-जिन्दाबाद!

आजभोली

बसन्त मोहन अधिकारी
UAE

आजभोली माग्ने भन्दा लुट्नेहरु महान अरे
लुकीछिपी मान्छे मार्न कुट्नेहरु महान अरे

पाप धर्म हाम्रो कर्म आफैलाई थाह छैन
गल्ती गरि बिना दण्ड छुट्नेहरु महान अरे

दुःख पर्दा आँशु झार्दै मेरो राजा भन्नेहरु
फकाएर लुटिसकी चुट्नेहरु महान अरे

कर्म गरि खानेहरु गाउँघरका पाखेँ भए
कुकर्म र वासनामा जुट्नेहरु महान अरे

लोभीपापी घरभरी सुख सयल खोजी राछन्
आफ्नो घर भडाएर फुट्नेहरु महान अरे

धिक्कार बाउराम !

नेपाली राजनीतिका केही बाउरामहरू देशलाई जातिय सीमांकन गरी न्याय गर्न तम्सिएका छन् । ई बबुरा बाउरामहरू कुनै बेला मान्छेको जात हुन्न , केवल धनी र गरीब वर्ग मात्र हुन्छ भनेर मान्छेको दिमाग भुटिरहेका हुन्थे । विश्व कम्युनिष्ट आन्दोलनका हजूर बाजे जसले वर्ग संघर्ष भन्ने सूत्र घोकाएर लड्न सुर्‍याए तिनै कार्ल मार्क्स नामधारी जर्मन बाजेको व्रम्हवाक्यबाट दिक्षित भएका कम्युनिष्टहरू अहिलेको नेपालामा जातिय राज्यको कमण्डलु बोकेर अलख नाद गर्दै जोगीको भेषमा राजनीति अपहरण गर्न अघि लागिपरेका छन् । यिनै बाउरामहरू कालान्तरमा कान्ला र भीरबाट पल्टिँदै, लड्दै, गोता खाँदै स्खलित बनेर जातीय राजनीतिको कमण्डलु लिएर गन्धे दलदलमा नराम्ररी लथ्पथिन आइ पुगेका छन् । हिजोको यिनको परिचय हराएर आज जातिवादी पार्टी भएको छ जसले कम्युनिष्ट नाम भने लाज नमानी बोकेकै छ । आज आँफू गन्धे भएर त्यो गन्ध नै फेशन बनाउने दिमागी भूत बोकेर सर्वत्र छाएको छ यो बाउरामवाद ।

कुनै बेला पुरेत्याइँ कर्म गरेर जीवन र परिवार धान्ने बाहुनका छोरा बाउरामहरू , निम्न माध्यामिक विद्यालयबाट कम्युनिष्टमा दिक्षित भएका थिए र यसो गर्दा आफ्ना रूढीवादी मानिएका मातापिताहरूलाई उनीहरूले वर्जित ठानेको कर्ममा लागेर सताउँदै दिक्षा ग्रहण गर्ने गर्थे । यसो गर्दा बाहुनले खान हुन्न भनी परम्पराले वर्जित गरेका कुखुराको अण्डा, मासु , सुंगुरको मासु भोजन र रक्सी सेवनबाट आफ्ना परम्परावादी मातापिताको हूर्मत लिएर शुरू भएको यिनको बिद्रोहको शुरुवात कालान्तरमा अन्तरजातिय विवाहको क्रान्तिमा पटाक्षेप हुँदै सगरमाथा चढेको हो । अत: कम्युनिष्ट विचारको खोल ओडेका यी पिलन्धरे बाउराम बाहुनहरू अन्तरजातीय स्वास्नीहरूका भित्री वस्त्रहरूद्वारा आफ्नो टाउकोसम्म यसरी ढाकिएका छन् कि यिनका लागि स्वास्नीकरण हुनु नै मात्र क्रान्तिकारिता भएको छ । किनभने यिनीहरू यही साँचोमा ढालिएर क्रान्तिकारी बनेका थिए। अधिकांश यी बाउरामहरूले पोटिला जनजातिय स्वास्नी अपनाएर खस-बाहुन बिरोधी क्रान्तिको दिक्षा ग्रहण गरेका हुन् ।

सुदुर पश्चिमका खाम मगर, थारू र दलितलाई उचालेर नेपाली भूमिमा रगतको खोलो बगाएपछि अझै रगतको तिर्खा नमेटिएर होला यस्ता बाउरामहरू नेपाल भूमिलाई जातिय द्वन्दको डर लाग्दो खाडलमा हुत्याएर रमिता हेर्दै ताली पिट्न उद्यत देखिन्छन् । १०५ जातिको बसोवास भएको नेपाल भूमिमा परस्परमा जाति समूहरूलाई भिडाएर मुलुक क्षत-विक्षत बनाइसकेपछि तिनैको पिठ्यूँमा चढेर निरंकूशता लाद्ने कुत्सित मनसाय बोकेर नेपाली बाउरामहरू चर्को श्वरमा लोकतन्त्र र गणतन्त्रको रट सहित राजनीतिलाई हाइज्याक गर्न लागिपरेका छन् । राप्ती र भेरीका जनजातिरूलाई मच्चाएर रक्त रंजित लडाईँमा भरपूर दुरूपयोग गर्दै मर्ने मार्ने करतूतको नेतृत्व गरी आँफू चाहिँ जीवित बन्न सफल यस्ता केही अवसरवादी बाउरामहरू अहिलेको नेपालमा भाइरस बनेर अन्तर कुन्तरमा छिरिसकेका छन् र यो मुलुकरूपी शरीरलाई भित्रैदेखि गलाउँदै क्रियाशिल बनिरहेका छन् । यिनीहरू न्वारनादेखिको बल लगाएर मुलुकलाई स्वस्थानी कथामा वर्णित सतिदेवीको कुहेको शरीर जस्तै कुहाउन , गलाउन र पतन गराउन लागिपरेका छन् ।

चुच्चो नाक र नाकमाथि एक बुच्को जूँगा, छ्वालीखुट्टे शरीर र सँधै रिसाएको खलपात्र जस्तो ख्याउटे अनुहार बोकेर परिचय दिनै नपर्ने गरी प्रष्ट चिनिने झुसे बाहुन बबुरा बाउरामहरू आज आफ्नो र आफ्नै जातको कन्तो खन्न क्रान्तिको बेल्चा र गैँची बोकेर लागिपरेका छन् । तर बबुराहरू त्यो बालुवाको पहाडलाई तलबाट खोक्रो पारेर आँफै पुरिने उपक्रममा लागेकोमा किञ्चित विस्मातमा भने छैनन् ।

लाग्छ बबुरा बाउरामहरूलाई बाहुन हुन परेकोमा क्षोभ छ । आफ्ना बाजे बराजू बाहुन भएको र त्यही बाहुन खलकमा तिनै नाक, खुट्टी र छुचुन्द्रे अनुहार लिएर जन्मनु परेकोमा यिनको मनमा यसको कारकप्रति नै अथाह घृणा छ र आफ्नो बाहुन कायालाई सदाको लागि विसर्जन गर्न आफ्ना सन्ततिलाई अन्तरजातिय गोबर माटोमा संश्लिष्ट गरीसकेर पनि नपुगेर , बाहुन जातको अस्तित्व सदा अन्त्य गर्न बाउरामहरू जातिय नेपालको वण्डापत्र गर्न नापीको अमिन बनेर आज अघि अघि निस्केका छन् र यसरी हुँदा हुँदा पिलन्धरे छुचुन्द्रोमुखे बाउरामहरूले , आफ्नो अस्तित्व र अनुहारमाथि पनि आघात गर्न कस्सिएका छन्, धावा बोलेका छन् । आफ्नो चुच्चे अनुहारलाई भित्तामा ठोकेर थेप्चो बनाउने ध्याउन्नमा लाग्नु यी बाउरामहरूको दशा र दिशा बनेको छ।

आँफूलाई अन्तरजातिय गर्भमा लीन गराएर हराइसकेका बाबुरामहरूको दलील छ , उसका बाउ र बराजूहरूले मुलुकलाई एकलौटी गरेर खाए अनि अरू जातको भाग पनि खोसेर खाए । यो भाग खोसेर खाएको हर्जना तिर्न बाउरामले अब पृथ्वी नारायणले शाहले एकीकरण गरेको नेपाललाई जातीय गरा र फोक्टाहरूमा टुक्राउनेछ र आफ्ना ससूराली पर्ने मुख्य मुख्य सबै जातलाई देश बाँड्नेछ मानौँ यो उसको बाउको कमाइले खरिदिएको मौजा हो । बाबुरामको दलील छ यो वैज्ञानिक कुरा हो किनभने ऊ स्वयं एउटा स्वघोषित वैज्ञानिक हो र उसले जे सोचेको छ त्यही नै विज्ञान हो । बाउराम सोच्छ , उसको सोचाइ अनुरूप नभएका सबै सोच र विचारहरू प्रतिगमन, पश्चगमन र पुरातन हुन् । अत: बाबुरामको सोच सबैभन्दा विशिष्ट विज्ञान हो भन्ने कुरामा एकाकार नहुनेहरू सबै बद्माश र दुष्ट हुन भन्ने बाउरामको भाष्यकारिता नै अहिलेको नेपालको हट केक हो । यही दलीलमा देशमा बाउराम राजनीतिको बजार लाग्ने गरेको छ ।

तर हिजो आज बाउराम झन खरो बन्न थालेको छ । यसको कारण हो , बाउरामले जति चर्का कुरा गरे पनि उसैको समूहका मगजबिहीन भुस्तिघ्रेहरू बाउरामको छुट्टै सोच्न सक्ने शैलिमाथि इर्ष्यालु हुन थालेका छन् र बाबुरामलाई अलग्याउने , होच्याउने र बिदेशीको भरौटे भएको आरोप लगाउने गरेका छन् । यसको कारण हो स्कूल पढ्दा टाठो बाबुरामहरू माथि , माष्टर पिट्ने , गयल हुने स्कूलबाट भाग्ने दादाहरूको डाह र इर्ष्या स्वभाविक रूपमा बढेको छ । केही वर्ष अघि यी दादाहरूले मुलुकभरि मान्छे मारेर, पिटेर , छाला काढेर आतंक नै मच्चाए । हुनत बाउराम हरूलाई पनि यिनले थुनेर मार्न नखोजेका हैनन् तर बाउरामका छिमेकी मित्रसंगको घनिष्टताले उसको ज्यान बचाउन मद्दत गर्‍यो र ऊ जोगियो । पिलन्धरे बाउरामहरूको राजनैतिक हैसियत आफ्नै पार्टीभित्र कुनै छिमेकी मुलुकको गद्दार जासूसको रूपमा बुझिने खालको भैसक्दा पनि , अन्तरजातिय विवाहजनित क्रान्तिकारिताको चास्नीमा आफ्नो राजनीतिलाई यिनले जलेबी बनाउन डुबाइरहेका छन् । नेपाली राजनीतिमा कम्युनिष्टहरूको यो पछिल्लो राजनीतिक स्खलनले , बाउराम बाहुनहरूलाई र उसको समग्र जातिलाई स्वयंको सोचले धोबीको कुकुर बनाएको छ – घर न घाटको । अत: स्वास्नी पथगामी बाउरामवादको उदयले बाउरामको जात –बाहुन-क्षेत्री- न स्वदेश न परदेशको हुन पुगेको छ ।

ब्लग चोरलाई के गर्ने ? (ब्लगर भेला प्रस्तावना चर्चा)

दोस्रो नेपाली ब्लगर भेला केही उत्साह, केही कमजोरी त केही सहमतीका बीच ०१-०२-२०१० मा सम्पन्न भयो । भेलामा सहभागी ब्लगरहरुमा यस पटकको भेलामा चिनारी कार्यक्रमका अतिरिक्त केही ठोस बुँदाहरुमा पनि छलफल भएको हो ।

समयान्तर, प्राविधिक कमजोरी र अन्य विविध कारणले गर्दा अनलाईन भेलाकै समयमा कुनै पनि बिषयबस्तुको निचोडसम्म पुग्न प्राय: असम्भव हुन्छ र यसलाई सामान्य रुपमै हेर्नुपर्छ जस्तो लाग्छ । तर नविनता र बिद्धमान समस्यासंग जुध्ने संयन्त्रको बारेमा यस्तै छलफलबाट नै निकासको मार्ग पहिलिनेमा पनि दुई मत नहोला ।

उक्त ब्लगगर भेलामा सहभागी हुनु भएका र विविध कारणले सहभागी हुन नसक्नु भएका ब्लगर मित्रहरुबाट ईमेल र अन्य माध्यमबाट पनि नेपाली ब्लग जगतको उत्थानका लागि निकै गहकिला र बिचारयोग्य प्रस्ताबनाहरु आएका थिए ।

एउटा भनाई छ फलाम तातो छदैँ त्यसमा प्रहार गरिनुपर्छ..., त्यसैले यापालाको पोस्टमा उक्त भेलाको पहिलो प्रस्तावनाका बारेमा सामान्य चर्चा गर्दै यसबारेमा यसै मञ्चबाट बृहत छलफल गर्न अनुरोध गर्दै सो भेलाको पहिलो प्रस्तावनाका बारेमा केही कुराहरु राख्दैछु ।

दोस्रो ब्लगर भेलाको पहिलो प्रस्तावना सपनासंसारका तर्फबाट राखीएको थियो जुन यस प्रकार छ :

प्रस्तावना १ :सम्पूर्ण ब्लगर साथीहरुले यदि अरू कुनै ब्लगमा प्रकाशित लेख रचना आफ्नो ब्लगमा पुन प्रकाशन गर्न इक्षा लागेमा पूर्ण रुपमा स्रोत खुलाएर वा लेखकको पूर्ण सहमतिमा मात्र प्रकाशित गर्ने ।

नेपाली ब्लगको ईतिहास खासै लामो छैन, तर विडम्बनाको कुरा के भने, नेपाली ब्लगको इतिहास जत्ति पुरानो छ, त्यत्तिनै पुरानो छ, ब्लग चोरीको इतिहास पनि । ब्लगका बिषयबस्तु चोरी प्रकरणलाई अलिकता बिस्तारसाथ हेर्ने हो भने :

१) ब्लगमा राखिएका खुराकहरु हुबहु चोर्ने,

२) ब्लगको सामाग्रीहरुको अनाधिकृत रुपमा नक्कल गर्ने,

३) मूल ब्लग लेखकको सहमति बेगर अन्य कुनै ब्लग वा साईटमा प्रकाशीत गर्ने र,

४) कहिले काही त उल्टै ‘जो चोर त्यसकै ठूलो स्वर’ गर्ने अडियल चोरहरुको समेत नेपाली ब्लग जगतमा जगजगी रहेको पाईएको छ ।

स्थितिको धरातलिय बोधलाई छर्लंङ्याउने हो भने केही व्यापारीक प्रयोजनका ब्लगको नाममा समाचार पस्कने र कुनै गुट वा समुहको ‘सहयोग’ मा चल्ने ब्लग बाहेक अधीकांश नेपाली ब्लगहरु आर्थिक नाफा लिने रुपमा चलेका छैनन, चल्न सकेका छैनन् । यस अर्थमा हेर्दा नेपाली ब्लगले नेपाली साहित्य, सञ्चार वा सूचनाको सेवा, सहयोग वा विकासका लागि गरेको योगदानलाई भलै नगण्य रुपमा लिईयोस तर सानै स्तरमा नै चलेका भएपनि अधिकांश नेपालीब्लगहरु नाफामुखी छैनन् र ति स्वतन्त्र विचार, सूचना र साहित्यका संबाहक मात्रै रहि आएका छन ।

माथी नै भनिसकिएको छ ब्लग व्यापार हैन (भैसकेको छैन?) र नेपाली ब्लगरहरु पैसा कमाउनका लागि लेख्दैनन (अधिकांश)। कुनै पनि पेशा वा अध्ययनमा लागी फुर्सदको समयको उपयोग गर्दै गैह्र आर्थिक प्रयोजनको लागि लेखिएका यस्ता ब्लगका सामाग्रीहरु चोरीनु पक्कै पनि निन्दनीय कार्य र गम्भिर अपराध पनि हो ।

मेरो सामान्य जानकारी यो पोस्टमा राख्ने हो भने वसन्त गौतम, दिलिप आचार्य, दिनेश ज्ञवाली, अन्जली तीमल्सीना, दुर्जेय चेतना लगाएत धेरै नयाँ तथा पुराना ब्लगरहरुको पोस्टहरु चोरी भएका कुराहरु विगतमा प्रकाशमा आएका हुन। ति मध्य केही ब्लगरसाथीहरु आफ्नो वौद्धिक सम्पति माथीको अधिकार कायम गर्न र चोरलाई ट्र्याकमा ल्याउन आंशिक रुपमा सफल हुनुभयो भने केही मित्रहरुका रचनाहरु चोरिएको चोरियै छन ।

पुराना ब्लगरहरुको अनुभवको आधारमा कुरा गर्ने हो भने त्यस्ता चोरहरुलाई कानूनी रुपमै ‘तह’ लगाउने संयन्त्रहरु नभएका पनि हैनन्। तर फुर्सदको समयमा बसेर लेख्ने ब्लगरहरुलाई त्यो सबै प्रकृया सरल वा सहज भने पक्कै छैनन् ।

यस अबस्थामा यस्ता चोरीलाई निरुत्साहन गर्न र मूल ब्लगका लेखकलाई आफ्नो हकको लागि लड्न वा मूल ब्लग लेखकलाई सहयोग गर्न के गर्न सकिन्छ त ?

मेरो बिचारमा यसको लागि सबै ब्लगरहरु एक भएर त्यस्ता चोरी गर्नेलाई निरुत्साहित गर्न सामाजिक वहिष्कार गर्ने कुरा सबैभन्दा कारगार साबित हुनसक्छ। बुँदागत रुपमा कुरा गर्दा कुनै पनि बल्गरको रचना चोरी भएमा:

१) सुरुमा चोरी भएको रचनाका मुल लेखकले चोरी गर्नेलाई सामान्य रुपमा सो रचना आफ्नो भएको जानकारी दिने र सोको लागि मुल लेखकलाई क्रेडिट दिन अनुरोध गर्ने ।

२) यसबाट समस्या समाधान नभएमा नेपाली ब्लगरहरुको ईमेल समुहमा सोको जानकारी गराउने

३) ईमेल समुहमा आबद्ध साथीहरुले सो चोरीएको पोस्टमा गएर सोको बिरोधमा सामुहिक कमेण्ट लेख्ने र सुधारको लागि अन्तिम मौका दिने।

४) अन्तिम मौका दिँदा पनि चोरी गर्नेले सुधार नगरेमा फेशबुक लगाएत अन्य समाजिक सञ्जाल वा अन्य ब्लगर मित्रहरुको ब्लगमा समेत चोरी गर्नेको नाम सार्वजनिक गरेर यस्ता चोरहरुलाई सामाजिक वहिष्कार गर्ने ।

५)  माथिका उपाएहरु काम नलागेको खण्डमा र सम्भव भएमा  कानूनी प्रक्रियामा जाने ।

यिँ बुँदाहरु अहिले लेख्दा लेख्दै मेरो दिमागमा आएका केही ‘र’ उपाएहरु हुन । यदि तपाइसंग अन्य कुनै रचनात्मक उपाइछन भने यही पोस्टको कमेण्टबक्स मार्फत आफ्ना बिचार र उठाउनु होला ।

बस्तुत: ब्लग कुनै बिचार वा जानकारी बाँडन नै लेखिने भएकोले, कुनै एकजना ब्लगरले लेखेको ब्लगलाई हुबहु वा आंशिक रुपमा अरु कसैले अन्त कतै छाप्न चाहन्छ भने यसलाई नकारात्मक दृष्टीले लिनु हुँदैन, तर यसो गर्दा मुल लेखक वा ब्लगरको सहमती लिनु वा कमसेकम मुल लेखकको नाम र व्याकलिन्क दिनु भने अनिवार्य गर्नै पर्छ ।

साथै ब्लगर भेलामा उठेका अन्य प्रस्तावनाहरु यो पोस्टमा छन। यस बारेमा सोही भेलाको प्रस्तावना नं १४ मा उल्लेख भएझै तपाईहरु कसैले पनि पोस्ट लेख्न सक्नुहुन्छ । त्यसैले नेपाली ब्लग जगतको उत्थानको लागी सोचौं, लेखौं, बिचार मन्थन गरौं ।

Happy Blogging !

SALULAH

Vodacom : How may we help you?

Customer : This is Julius Malema and I haff a big problem with my phone bill.. My wife, she think I haffing an affair!

Vodacom : Okay Sir, and how can we help you with this?

Julius : My bill haff all these calls to Salulah and my wife think I haffing an affair with this woman, but I never heard of her before.
You must please trace these calls for me.

Vodacom : Sir, I'm sorry but the bill won't actually tell you the name of the person you're calling, just their number.

Customer : This one does.

Vodacom : What phone do you have, Sir?

Customer : A mobile. I tell you this.

Vodacom : No, Sir, what make? What do you have in your hands?

Customer : An erection.

After a moment's silence, the gallant Vodacom worker continued.

Vodacom : Um, sir? Could you spell that for me?

Customer : For sure - E..R..I..C..S..S..O..N. - Erection.
Another moment's silence from Vodacom, and suddenly the penny dropped.

Vodacom : Sir? Can you spell Salulah for me?

Customer : For sure. C..E..L...L..U..L..A...R. - Salulah.

काल-दृश्य

-डा. मधु माधुर्य, मस्को

.... कसले गर्छ आज-भोली परायाको हित ?

भित्र-भित्रै लाए सबले स्वार्थसंग मित !

जता जाऊ, त्यता हेर पैसा कै छ जीत

स्वर्ग, मर्त्य, पाताल गाउँछन् यमराज कै गीत

चिप्लो बोली मानिसको सस्तो भाउ छ हाटमा

जिउंदै मान्छे जलाइन्छन् दिलको आर्यघाटमा

"शुद्ध" घोषित नदि आखिर टुकुचामै खस्छ

भोट माग्ने गोमन नेता जन्मभूमि डस्छ

द्वन्द, हड्ताल, नेपालबन्द हाम्रै पेवा भयो

दक्षिण-सीमा खुम्चिएर नक्सै सानो भयो

देश बचाउने कुरै छैन कुर्सी मात्र खोज्छन

विसर्जनको चिहान जाने छोटो बाटो रोज्छन

हल्लै हल्ला " सतीको श्राप" नेता उस्तै परे
सबै जान्ने बुझ्नेले नै "मृत्यु-वीज" छरे
आँटले कोहि शहिद भए कोहि जिउंदै मरे
कस्लाई के थाह अझै पनि के हुने हो भरे

नाङ्गो जन्म सबको उस्तै अन्तिम मृत्यु पनि
बिर्से सबले मानव-लक्ष्य दानवरुपी बनी ?
घडीभित्र नजरबन्द द्रव्य-काललाई चुट
ब्युझाई चित्त-वृत्ति युगको धुलोबाटै उठ
धुलोबाटै उठ ...