January 6, 2008

गुगलले चिन्यो नेपाली भाषा

हिजो आज त नेपालका मन्त्रीले नेपाली पनि बुझ्न छाडी सके, भोली घर जादा काठमान्डु हुदै पोखरा पुग्नु पर्छ, के के भाषा जान्नु पर्ने हो के थाहा? तर यसै लहडमा गुगललाइ सोधू न कत्तीको बुझ्छ भनेर "नेपाल" भनेरे टाइप गरेको ठ्याक्कै चिन र भारत बिचमा पुरायो। त्यस पछि हेरु न त हाम्रो गाम चिन्छ गुगलले भनेर "पोखरा" टाइप गरे, तुरुन्तै काठमान्डुबाट २०० कि.मी पश्चिम लगिहाल्यो मलाइ।
हुन त गुगलमा मैले धेरै नेपाली रुपान्तरण गरेको छु। अहिले Google Email सबै नेपालीमा देख्न पाइन्छ तर Main Search, Beta आदी अझै धेरै रुपान्तरण बांकी छन। तपाइ पनि नेपालीमा गुगलका सबै कुरा राख्न चहानुहुन्छ भने गुगलको "My Service" मा "Google in your language" मा गएर सुरु गर्नुहोस नेपाली रुपान्तरण। यो पनि त देशको सेवा गर्ने सानो अबसर हो। तर याद गर्नुहोला, यो रुपान्तरण गर्ने काम पुरै स्वयमसेवी हो।




January 4, 2008

नेपाली कामदारको ज्यान - ५ हजारले सम्मान

मानबताको मुल्य कम हुने देशमा नेपाल अग्रपंतीमा पर्छ। कम के, मुल्य नै छैन भने पनि हुन्छ । त्यही देशमा लोकतन्त्रको खोल छ फेरी। अझै संघीय लोकतन्त्र रे, ७ दलको साझा संघ होला। गाडीले मान्छे किच्यो,ब्याक गर्यो मार्यो। माओबादीले मान्छे मार्यो फेरी यस्तो हुदैन भन्छन,भन्दाकै भोली पल्ट मान्छे मार्छन।
रोग,ब्यथा लागेर औषधीको अभाबमा त कति मर्छन मर्छन। अनि एन.जि.यो, आइ.एन.जि.यो को नाटक मन्चन हुन्छ, डलर पचायो,सक्कियो। जनतालाइ न लोकतन्त्र न एन.जि.यो। नेपाली सधै बिदेशी रोजगारमा भर पर्नु परेको छ। जनता मात्र किन देशनै अहिले बिदेशी रेमिट्यान्सबाट मात्र चलेको छ। खाडी मुलुकमा मान्छे मरे भनेर श्रम मन्त्रालयको अनुमती बिना प्लेनमा चढ्न पनि पाइन्न। कसरी पुग्छन त इराक र अफगानिस्तानमा नेपाली? प्लेन नचढी पंखा हालेर त पक्कै पुग्दैनन त्याहां ?एक दिनमा २ जना नेपाली मर्छन बिदेशमा। के हेरेर अनुमती दिन्छ श्रम मन्त्रालय ले? सब घुसको चक्कर! श्रमको अनुमती भनेको त काम गर्ने र तिनका आसेपासेको कमाइ खाने थलो भएको छ। जनताका छोरा
ज्यानको बाजी राखेर अरब जान्छन, लोकतन्त्रका हिमायती नेपालमै घुसले अरब पल्टाउछन। बिदेश जानको अनुमतीको लागी तलब सहितको जागिरको पत्र,बिमा,स्वास्थ्य परिक्षण आदी चाहिन्छ। अनि उनिहरु आफै डाक्टर तोक्छन, आफै बिमा तोक्छन, आफै अनुमती दिन्छन। नक्कली डाक्टर,नक्कली बिमा,छाप चाही सक्कली। कसरी संभब छ त त्यो। श्रमको अनुमती लिने ठाउंमा प्रशस्त दलालहरु हुन्छन। तिनीहरुले सबै च्यानल मिलाएका हुन्छन। तिनै दलालले पैसा उठाएर सबैको भागमा पुर्याउछन,अनि नक्कली प्रमाणबाट सक्कली अनुमती आउंछ। जस्तो सुकै होस काम गर्ने ठाउं,अनुमती पाइहाल्छन त्यस पछि त कस्ले छेक्ने प्लेन चढ्न ?
तर यसरी सजिलै अनुमती पाउन ५ वटा गैडा दलाले हसुर्छन,यो हालसालको रेट हो। यसरी बुझाइएको पैसा डाक्टर देखी हाकीम सम्म पुग्छ। यो काम टिकाउन र खुसी पार्न हाकीम,बढा हाकिम, मन्त्री कोही अछुतो हुदैनन। फेरी बिदेशमा नेपाली मर्नेको संख्या बढ्छ अनि अर्को नाटक सुरु हुन्छ,नया नियम हुन्छ,घुस खाने अर्को उपाय निस्कन्छ। जनता मरेर त के भयो,खल्ती भरिहालियो क्यार ! दंग पर्छन ठेक्दार। के तपाइ बिदेशमा काम गरेर नेपाल जादै हुनुहुन्छ । त्यसो भए फर्कने बेलामा ५ हजार ठिक्क पार्नुहोस, नत्र जस्तै सक्कली कागज भए पनि प्लेन चढ्न पाउनुहुन्न।


ठण्डीमा इन्द्रेणी

गर्मीमा देखीने इन्द्रेणी जाडोमा देखीन कठीनै पर्छ। यसका धेरै बैज्ञानिक कारणहरु छन। नेपालमा भने यही पूष ३० गते बाट इन्द्रेणी लाग्दैछ। यो मिती घडी पलाको हिसाबबाट निक्लिएको भने होइन, यसलाइ साइत जुराउने हाम्रै ठुला पार्टीहरु हुन। अहिलेका पार्टी फुटेर, जुटेर र भुटेर सरकारमा छिरेको हुदा कुन ठुला कुन साना भन्न मिल्ने अबस्था त छैन तर हरेक पार्टीले आफुलाइ नं १ बताउछन। जस्ले जे फुके पनि नेताका भाषण र सरकारको कासनबाट पार्टीहरुको भेउ पाउन भने सकिन्छ। नेपाली कांग्रेस आफुलाइ ठुलो भनेर सधै गजक्क परेर बस्छ। बुढो सांडे झै आफ्नो बाटो समातेर छेउ छाउका बाच्छालाइ मिच्दै दाया बाया हेर्ने कुरो नै गर्दैन। पुषमा हुन लागेको आमसभामा काठमाण्डौ ओगटेर कांग्रेसले साढेपन देखाइहाल्यो। यस पटक एमालेले कसो कसो गरेर हेटौडा समातेछ। माओबादी कार्यकर्ता नपुग्ने भएर हो या किन हो धनगढी पुग्ने भएछ। सद्भभावना,नेमकिपा,जनमोर्चा र बाममोर्चाको भागमा भने क्रमश:भैरवा,नेपालगंज,जनकपुर र बिरगंज परेछन। लोकतन्त्रको ढोल पिटेर नेताको टिकोमा संबिधानको बागडोर समातेका नेताहरु यसरी जनताको दैलोमा पुग्नु राम्रै समाचार हो। यसले पार्टीहरुलाइ कमसेकम जनता अगाडी जान बाध्य त गराउछ। प्रजातन्त्रको नाममा भुडी भर्ने र जनताको घर फोर्ने मात्र भएको त छर्लगं नै छ। देशको समस्या ज्यु का त्युं छ अझ अरु धेरै समस्या थपिएर जनजिबन नै कस्टकर भएको छ। के यि सात आमसभामा जनताले ४६ साल जस्तो सहभागिता देखाउलान त ?त्यसबेला एउटा सुन्ना थपेर आमसभाको सहभागिता भन्ने गर्थे कतै यस पटक दुइटा सुन्ना थपेर भन्नु पर्ने अबस्था त नहोला?


January 3, 2008

For God's sake ACC, you can’t do this to us.

I am so pissed with ACC. I can’t believe this happened to us. This is a month old story but anger is brimming inside me and it is something every patriot Nepali should know. It’s about cricket. We were the defending champion and the host for the under-15 Asian cricket championship, but we were perfidiously kicked out of the tournament by Asian Cricket Council saying we used aged players. It’s a great shame for cricketing community in Nepal for two reasons. First, we were not the only team to pull that feat. Damn, we missed that chance. It is sad that we didn’t make the headlines. Second, how could this happen to us and how can they even think we could deliberately do something like that?

The reason was even stupid than the decision. Everybody knows that we are good in fighting; we are not good in math. Though, it wasn’t all wrong. They were all 15. It’s just that some were 15 yrs 36 months, some were 15 yrs 72 months and Cricinfo reported that some were 15 yrs and 108 months. I don’t know why ACC didn’t consider the poor computing facility before kicking us out.

For God's sake ACC, we just did that first time. Everybody does some mistakes once in a while. You just can’t expel us. It’s not that we don’t have good cricketers at very young age. Look at our national captain, Binod Das. He is an awesome cricketer. He played the first ACC tournament for Nepal in 1994. And guess what, he was playing under-19s up till 2000’s. Similarly Shakti Gauchan, Paras Khadka and you name any of the top cream; they all started their career so early that even Sachin Tendulkar wonders sometime. Do you know that fast and the furious Raj Shrestha? He is remarkable too. He was playing under 15 when his class mates were studying grade 12. And Guess what he is now in under-19 side after 6 yrs of playing under-15 and under-17. Aren’t they all splendid cricketers? How can you forget them??

Nepal has the history of producing cricketers in such a tender age. Children over here are remarkably facile with bat and ball in a small age. The only problem with the players is the personal finance. They have to retire in 22-23. Perhaps, it is the reason for not having a good senior side. ACC should try to provide good income to these players rather than to probe into their personal matter, who historically always have excelled in a younger age.?

And if you want us to make the headlines; then why the heck, other teams were disqualified too. Either it should be only us or nothing should have happened. And guess what, who took that trophy? One kiddo from Singapore who doesn’t even have a freaking moustache and it’s a male competition, for heaven’s sake…….


January 2, 2008

हैन के हुँदैछ हो देशमा!

आज फेरी सन्काहा मन्त्री मातृका यादवले शपथ ग्रहण गर्न मानेनछन, प्रचन्डले के भनेर थाम थुम पारेछन कुन्नी फेरी पछी नेपाली र मैथिली भाषा गरेर दुई भाषामा शपथ खाएछन । यिनलाई मानसिक सन्तुलन घट्बढ भएर Bangkok जानु परेको थियो रे अनी फिर्ता आएपछी केही समय आराम गर्दा पनि खोइ बेला बेलामा तल माथि पर्दोरैछ र राजिनामा दिएर बसेक थिए रे। कसैले त यिनको मनसिक सन्तुलन नै बिग्रेको सम्म भनेका थिए। (अस्ती एउटी माओवादी नेत्री लाई भेटेको थिए, ठुलै नेत्री हुन, उनले कुरा गर्दा उनको कुरा र हाउ भाउ बाट प्रस्ट उनमा त्यो युद्धको बेलाको प्रत्यक्ष्य psychological effect (नेतालाई मानसिक असर भन्न अली डर लग्यो!) देखिन्थ्यो । त्यसैले मानसिक असर् को theory विश्वाश लाग्यो।)

ति मानसिक उतर च् ढाव भएका महापुरुष मन्त्रीले फेरी सपथ नेपालीमा रहेछ खान्न भन्दै फर्केछन। सपथ नेपालीमा हुन्छ भन्ने कुरा दोस्रो पटक सपथ ग्रहण गर्न जान लागेका मुन्तरीले कसरी बिर्सेंका होलान। नेपालीमा खान मन नलागेको भये पहिले नै खबर गरेर भन्नु पर्छ अर्को भाषामा तयार गर नत्र मन्त्री नबनाउ भनेर होइन भने चिची पनि पापा पनि आँफैले कुम्ल्याउने अनी दुनियाँलाई बेकुफ बनाउने??

हुन त मानसिक उतार च् ढाव भएको मान्छेले बिचरा त्यो भिडमा छिरेपछी बल्ल थाहा पाए होलान लौ बित्यास, म त मन्त्री पो भएछु, सपथ ख्वाउन लागिसकेछन, भयन.....भएन , अनी उतारमा भाको होकी च् ढावमा भाको मनले निर्देशन् दिहाल्यो, .......ए......... लौ मात्रिके एक्सन............ ! अनी त शुरु भईहालेछन !

यस्ता खोचे थाप्ने लाई मन्त्री त के सांसद पनि बनाउन नहुने अनी आफ्नो धरातलमा पुगेपछी महसुस हुन्थ्यो होला, "और भि है गम दुनियाँमे मन्त्री के सिवा"!

होइन कि मेरो बुझाई पो गलत भयो कि! अब देखी सबै मन्त्रीलाई जे मन लाग्छ तेही भाषामा सपथ लेउ भन्नु पर्ने पो हो त।

के हो मात्रृ भाषा, कुन हो राष्ट्र भाषा !!! भारतीय दुताबासमा र भारतीय नेतासँग मातृका देखी खपाङी सम्मले हिन्दीमा कुरा गर्छन्, कुरो त यहाँ निर्धोपन को हो । जाबो नामर्द नेपाली भाषा लाई किन मन् पराउनु पर्‍यो, किन चाहियो यो नामर्द भाषा??

कसौटी जिन्दगीकी, Indian Idol , सास बहु, के के हुन सबै सबै सिरियल हिन्दीमा आउछ भने किन चाहियो नेपाली राष्ट्र भाषा ? आमा, बा, दाई, भात, पानी भन्न लाई मात्रृ भाषा नै काफी छ नि!



January 1, 2008

गिरीजा बाबू, अझै जान्न पाऊं अरु कहां कहां हजुर् गिर्नु भएको छ।

"(गिरीजा), तँ यस्तै यस्तै काम गर्छस, माफियाहरु हुन यिनीहरु हत्या गरिदिन्छन्।"
माथिको वाक्य बीपीले गिरिजाबाबूलाई भन्नु भएछ। सन्दर्भ-खर्चको जोहो गर्न बम्बैबाट एउटा तस्करको सुन् आफ्नो सुरक्षा कवच् प्रयोग गरी सुरक्षीत साथ बाहिर निकाल्न खोज्दा बीपीले गिरीजालाई हप्काउंदै भन्नु भएको भनेर वहांको आत्म ब्रितान्तमा उल्लेख भएको छ। ( नेपाल् सप्ताहिक्)।
मलाई यो पढ्दा अचम्म लागेर आयो। जो मान्छे यो देशको सर्ब शक्तिमान् ब्यक्ति छ, प्रधानमन्त्री मात्रै होइन, राष्ट्र प्रमुख नै छ, उनको बिगत भने जालि नोट र सुनका तस्करीका कथाहरुले भरिएको छ।

राजनैतीक नेताहरुको खर्चपर्च नै ब्यापारीहरुको चन्दा सहयोगबाट भएको बुझिएको हो। तर अभाव भयो भन्दैमा जाली नोटका कारोबारीहरुसंग फंसेर, आफैं जाली नोट छाप्ने कार्यमा संलग्न हुनु लाजलाग्दो कुरो भएन? र यसमा बीपी जस्ता नेता समेत संलग्न भएको देख्दा त झनै अचम्म लाग्दो कुरो छ।
बीपीले खटाएर दिएको खर्चले पुर्याउन नसक्ने र ट्रेनमा तेस्रो दर्जाको यात्रा गर्न नसक्ने भएको ले गिरीजा बाबू यस्तै यस्तै उपद्रो खालको आम्दानीको स्रोत् खोज्दै हिंड्नुहुंदो रहेछ। हुंदा हुंदा तस्करको सुन् सुरक्षीत् साथ बम्बैबाट बाहिर निकाल्ने "क्यारीयर्" समेत बन्न खोज्नु भएछ।
जो नेताको बिगत यस्ता तस्करीसंगको सम्बन्धले जेलिएको छ, बर्तमान् पनि त्यस्तै नहोला कसरी भन्ने? अहिले को अंक सम्ममा गिरीजा बाबूले त्यो काम् गलत थियो भनेर भन्नु भएको छैन।
सीताराम् प्रसाई जस्ताहरु प्रहरीको रेकर्डमा फरार हुन्छन् तर गिरीजाबाबुको नातेदार भएकाले निर्धक्क हिंडडुल् गर्न सक्छन्। खुम् बहादुर्, गच्छदार, चिरन्जीबि वाग्ले, गोविन्द राज जोशी जस्ताहरु अझै पार्टीका नेताका रुपमा स्थापित छन र उनीहरु नै चर्का प्रजातंत्रबादी बनेर माओबादी संग बन्दै गरेको सहमतीमा ब्यबधान् खडा गर्ने उद्धेश्यले कोहोहोलो मच्चाउंछन्।
जाली नोट, सुन तस्करहरु संगको संबन्ध, बिमान अपहरण जस्ता इतिहास भएका पार्टी र नेताहरुले कुन् मुखले माओबादीका चन्दा संकलन, अपहरण जस्ता कार्यहरु को आलोचना गर्ने?
डेढ-दुई बर्ष पहिले भैरबनाथ गणका एक् क्याप्टेनले दरबारमार्ग का एक् प्रहरी नीरिक्षक् सहित् दुई प्रहरीहरुलाई अपहरण गरी चरम यातना दिए। गिरिजाले ठाडो आदेश् दिएर ती क्याप्टेन लाई बर्खास्त गरियो। फेरी तिनै गिरीजाको आदेशमा ति क्याप्टेनको पुनर्बहाली भएछ।
यस्ता धेरै उदाहरणहरु छन्-धेरै अपराध छन, जहाँ हाम्रो देशको महान प्रजातन्त्रबादी पार्टीका नेताहरु संलग्न छन।
गिरीजा बाबू, अझै जान्न पाऊं अरु कहां कहां हजुर् गिर्नु भएको छ।