राजावादी र माउवादी हाइ हाई गणतन्त्रवादीलाई वाइ वाई

राहुल भाइको लेखमा "माउवादी" सधै गणतन्त्र विरोधी एव राजावादीको नजिकको भनि पढेकै हु । मेरो व्यक्तिगत विचार पनि माउवादी दरवारवाट जन्माइएको सन्तान हो भन्ने थियो । इतिहासमा उग्र कम्युनिष्टको खोल ओढेकाहरुले राजदरवार प्रति देखाएको वफादारीलाई नेपालीले जानेका नै हुन । पिताको शोक परेको वेलामा पनि माकुनेलाई पदको लोभ थिएन भन्ने कुरा अव पुरानो रहेन । दरवार हत्या काण्डमा माउवादीले सहयोग गरेका आरोप लागेका नै हुन । नया राजालाई कम्युनिष्ट नेताले दाम चढाइका नै हुन ।

०४६ सालको जन आन्दोलन सफल भएको आम सभामा गिरिजा वावुले पंचको पनि जित भनेको कुरालाइ लिएर सभामा हंगामा भएको थियो । पुन गिरिजा वावुले सेरोमेनियल किगको कुरा ल्याउदा देश हल्लियो । कार्यगत एकता र शान्ती प्रकृयाको लागि मुल धारमा माउवादीलाई ल्याए भनि कांग्रेसले गर्व गर्नु निर्रथक छ। किनकी यो त माउवादीको गन्तव्य नै थियो । जंगलमा लडाकु धेरै दिन टिक्न नसक्ने अवस्था र ठुलो योजनालाई सतहमा ल्याउन यो शान्तीको कुरा अगाडी ल्याउने पर्ुव निधारित कार्यतालिका नै हुन ।केवल यसको रगमचंमा काग्रेस अगाडी आएको हो ।

दास्रो जन आन्दोलन पश्चात वाइसियलले आम नेपालीलाइ चलाइकै हो ।काभेमा वोक्सी आरोपमा महिलालाई पिटेकै हो । काठमाण्डौ मा फोहरको राजनिती गरेकै हो । उल्फाका ेसदस्यलाई प्रहरी मा वुझाएकै हो । चन्दा असुलस्ीलाई तीव्र वनाएकै हो । प्रचण्डले "७ चोटी" भारतिय राजदुतावासमा चियापना गरेकै होला । माउवादीको युद्धको वेलामा आधार इलाका भारत वनेकै हो अनि र भारतको मद्धत लिएकै हो ।

जेष्ठको चुनाव त हुन सकेन मंसिरको चुनाव गर्न नदिनु को कारण अव सवैले वुझेको छ। माउवादी अध्यक्ष प्रचण्डको अभिव्यक्ती तेसको प्रमाण हो । अव राजाले माउवादीलाई साथ लिएका होइन भनि भन्न सक्ने आधार वाकी रहेन

मगध राज्यको धनानन्दलाइ हटाउन विष्णुगुप्तसंग कुटिल राजनिती ज्ञान थियो तर नेपालमा नेता भन्दा अरु संग कुटिल राजनैतिक ज्ञान छ भन्ने मेरो निष्कर्षछ । विष्ण्ु गुप्तले धनानन्दलाइलाइ मात्र हटाएन मगधको आन्तरिक सत्रुलार्इ पनि समाप्त पारेका नै हुन । तर नेपाल मा अव तेस्रो जन आन्दोलन मा लाग्ने नारा राजावादी र माउवादी हाइ हाई गणतन्त्र वादीलाई वाइ वाई हुने कुरामा दुविधा छैन । किनकी नेपालको धनानन्द नेपालको विष्णुगुप्त भन्दा चलाख छन अनि पाउरोस नरेसलाई कसरी साथ लिनु पर्छ भन्ने यहाको धनानन्दले जानेको छ ।

Hidden Motive Behind Philanthropy

By Gazaraj

These days I am enjoying some kind of free time, and using it by browsing all the news sites around the world mostly originated in my country, neighboring countries and country where I am living at present.
I have been hearing about these rumor for quite a while but it came to my notice strongly when I had a chance of going through a show in CBS network which portrait a school of thought of providing a laptop to underprivileged child somewhere in the remote third world countries. While watching the show I was thinking about the very topic and different thought for and against the proposed idea.
Some of the good thoughts behind this slogan are to provide the opportunity of using technology to the underprivileged child at tender age. The pilot project conducted in some remote place in Cambodia suggest the use of laptop in their school increase the number of students and it even suggest that the most popular word among those kids is Google.
I was always skeptical and always remain so until some one provides me the clear answer to some of the question raised in my mind.
My first question was; is it necessary?
When I try to think about it, I don’t get any suitable answer why it is necessary to introduce the laptop or any technological gadgets at tender age. We have been following the same educational stream for thousands of years where book is the center of attraction. which is cheap, easily transferable, can be stored and have life period of hundred of years but I could not exactly say the same about the laptop.
My second question was; will it be successful?
The odd against the success of this project is very high, lets think about a remote place in Nepal (Jumla ? ), where there is no access to electricity; what would a child do even we provide him the laptop? Further more when I think about a laptop it has a life span of few years so what would a child do if it gets broken? Does he get a new one or he had to learn to live without it.
It is equally possible that the laptop would end up in the laps of sons and daughters of officer in charge rather than the child in remote since it has been the paradigm of all the projects in Nepal I am more than certain that it will end up like this.
My third question is against the so called philanthropy.
In my deep thought I always try to look for the different objective why somebody is doing this. I even doubt the motive behind this philanthropy and personally think it is only to make people of third world their salve (a technological slave). The reason behind this is if I get a chance to use a laptop at tender age I will be so much used to with that I will have to live my whole life using it so if I invest little now I will get a customer in making. Secondly we the people of third world due to our relation with soil we are very realistic, our teaching methodology makes our brain a keen specimen and it tend to function very well without the help of any gadget, due to that fact western world are now afraid of our brain. There are evidences of their adventure to brain wash people by intriguing in our culture but due to deep rooted in our cultural belief they have had little success.
Now government in the developed world in a desperate situation are urging people to study science and math but due to the facts that they are introduced to use of technological gadgets their ability to use their brain is decreasing. Further more foreseeing that they will loose the control in hold of technology in future they start this propaganda of making the mind of third world people dull by introducing these gadgets at tender age. Our child could never compete with people of developed world on use of technology as we always lag a good 20 to 30 years behind them.
My last question is concerning the technological dumping site.
When I go through the internet I found that the specification of these laptop is below 500 Mhz Processor and 256 MB ram we all know that due to rapid increase in processing speed beyond 1GB ram and so on so many computer are remaining idle we also know that due to strong environmental concern they could not dump it or it is very costly to dump it so it may be the motive of the company itself to use the third world country for dumping these computers in the name of philanthropy. Where, they don’t have to oblige to any environmental pact to take certain measure before dumping them.
In my concluding remarks I would like to urge people to think about the hidden motives behind the name of philanthropy and try to save our children from being the test specimen of this developed world.

कामरेडको बौखलाहटमा बन्धक बनेको देश

'राष्ट्रवादीसहितको एकता आवश्यक'
कान्तिपुर संवाददाता
काठमाडौं, मंसिर १८ - माओवादी अध्यक्ष प्रचण्डले राजनीतिक गतिरोध टुंग्याउन संसद्वादी, आफ्नो पार्टी र 'राजाको वरपर रहेका राष्ट्रवादी' बीच नया“ एकता गर्नुपर्ने बताएका छन् -------------------------

डिसेम्बर ५ तारिख २००७ का दिन कान्तिपुरमा प्रकाशित माथिको समाचारले कसैको ध्यान खिच्न सफल भयो वा भएन मलाई थाहा छैन तर मलाई के विश्वास छ भने नेपाली राजनीतिमा थोरै पनि चासो राख्ने चेतनशिल नेपालीले यो अनुमान अवश्य गरिसकेको हुनुपर्छ कि माओवादी शान्तिपूर्ण राजनीतिमा प्रवेश गर्ने यो मोडमा आइपुग्दा पूर्ण रूपमा तिलमिलाएको छ, दिशाबिहीन छ र किंकर्तव्यबिमुढताको परिबन्दमा नराम्रो गरी रलमलिएको छ । यसका नेता नै प्रष्ट छैनन् कि उनीहरूले भन्ने गरेको यो महान क्रान्तिको गन्तव्य कता गएर रोकिने हो अनि यो महान क्रान्तिकारी सोचको गर्भमा कस्तो खालको मुसल हुर्किरहेको छ । एकातिर गणतन्त्र घोषणा नगरी अगाडि नबढ्ने अर्कोतिर राजावादीहरू अति राष्ट्रवादी भएकाले तिनीसंग सहकार्य पनि गर्दै अगाडि बढ्ने यस्तो उत्कृष्ट एवं महान सोच बोकेका अति महान कामरेड प्रचण्डका मुखराविन्दबाट प्रकट भएको यो नया उद्घोषले के गूल खिलाउने हो आगामी दिनमा बुझिनक्नु छ ! हरेक कुराको पछि दिइने अर्को पुनर्व्याख्या जस्तै , यो भनाइले पनि अवश्य धेरै अपेक्षा कामरेडबाट राखिरहनेछ स्यमुएल बेकेटको “वेटिङ फर गोडो” जस्तै ।


माथिको समाचारको पेटबोलिमा अरू पनि थुप्रै कुराहरू छन् । जस्तो कि कामरेड प्रचण्डले भनेका छन् “ १) ठूला मिडिया हाउसहरूले’ माओवादीको यो नीतिलाई सहयोग गर्दिनुपर्छ, २) गिरिजाले चुनाब गराउने भनेर ज्ञानेन्द्र शैलिको चुनाब चाहेका छन् , खासमा चुनाब केही पनि हैन ३) पत्रकारको भेषमा जासूस र सुराकीहरू छन् तिनलाई चिन्नु पर्छ ४) माओवादी स्वतन्त्र प्रेसलाई सम्मान गर्छ , तपाइँहरू डराउनु पर्दैन” ५) राजावादी पनि चुनाबमा जान पाउनुपर्छ आदि आदि । स्वतन्त्र प्रेसले आयोजना गरेको कार्यक्रममा प्रेस स्वतन्त्रताका पक्षमा कुरा गर्दिनु पर्ने तर आफ्नो आलोचना वा बिरोध गर्ने मिडिया हाउस र पत्रकार समेतको के बिजोग बनाइदिएका छौँ भनेर त्यो सन्देश पनि प्रवाहित गरेर थर्कमान पार्ने चुनौति प्रेस जगतलाई दिनै पर्ने अवस्थामा रहेका कामरेडका बोलीमा अन्तरनिहित यो बिरोधाभास देखिनु नौलो कुरा ठान्नै भएन । यसो त माओवादीले युद्द बिराम गरी शान्तिपूर्ण राजनीतितर्फ अगाडि बढ्न खोजेको गत डेढ वर्षका अवधिमा माओवादी पार्टी र यसका शिर्ष नेता कामरेड प्रचण्ड के भन्छा वा दावा गर्छन र उसका कार्यकर्ता र नेताहरू समेत के गरिरहन्छन् बुझ्न कुनै माथापच्चि गरिरहन पर्दैन । अनि यो दावा र व्यवहार बीचको परिहास कति ताज्जूब पार्ने खालको छ भनिरहन पनि पर्दैन । अहिले माओवादी का अण्टसण्ट कुराले मह जोडी र नेपाली हास्य कालकारहरूको बजार खोसिएको छ भन्नुमा कुनै अत्युक्ति छैन , किनभने जनतालाई जति दु:ख दिएका छन वाइसिएलले र माओवादीले, त्यति नै बेलाबखतका हास्य कृत्यले भरपूर मनोरञ्जन पनि दिएका छन जनतालाई यिनका नेताले । एउटै कुरा प्रष्ट छ यी बीचमा कि यिनीहरू कतै प्रष्ट छैनन् ।

राजावादी पनि चुनाबमा जान पाउनुपर्छ भन्ने कुरा ठीक छ । जान दिऊँ सबैलाई तर यसलाई जान दिने र उसलाई जान नदिने खटनपटन कामरेड र कामरेडको पार्टीले गर्ने अधिकार छ कि छैन लोकतन्त्रमा त्यो हेक्का राखौँ । केही वर्ष अघि अष्ट्रेलियालीले बेलायती रानीलाई राष्ट्रप्रमुख मानिरहने कि नमान्ने भन्ने बारेमा जनमत संग्रह गरे अनि क्यानडाको केबेक प्रान्तले क्यानडेली संघबाट छुट्टिएर स्वतन्त्र देश बन्ने कि नबन्ने बारेमा जनमतमा गएर परीक्षित बन्यो भने कतिपय युरोपेली राष्ट्रहरूले युरोपेली एकल मुद्रा चलाउने वा नचलाउने देखि अन्य कतिपय मुद्दामा जनमतमा गएर निर्नय लिएका उदाहरण हामी सामू छन् ।

नेपालमा हाल कायम रहेको कथित संसद कुनै जनमतले कायम भएको संसद पनि हैन र यसलाई जनताका निर्णयहरू आँफै जान्ने भएर लिन पाउने कुनै अधिकार छँदैछैन । यस्तोमा मुलुक , मुलुकको राजनैतिक एवं संवैधानिक व्यवस्था सम्बन्धी जुनसुकै निर्णय लिने अधिकार जनतालाई मात्र छ भन्ने कुरा सबैले बुझिदिए र तदनूसार व्यवहार गर्दिए नेपाली लोकतन्त्रको गाडि आफ्नै पटरीमा चल्न गाह्रो पर्दैनथ्यो । लोकतन्त्रको परिभाषा आँफूले चाहेको अर्थ‍मा अरूउपर थोपर्न चाहने जोरजुलुमवादी प्रवृत्तिमा आँफूहरू कहाँनेर उभिएका छौँ भन्ने स्व-मूल्यांकन गर्न नसक्ने किच्चडहरूले कुनै कुराको दावा गर्नु वा उपदेश पेल्नुले कुनै कुरामा तात्विक भिन्नता कहिल्यै देखापर्नेछैन । जबसम्म लोकतन्त्रको विश्वमान्य नियम र व्यवहारलाई आँफैले अपनाउन सकिन्न, कुरा गरेर कुरा कुरा कै दु:ख मात्र भइरहने हो , देश ठगिइरहन्छ मात्रै ।
अनि माओवादी सेनालाई नेपाली सेनामा एडजस्टमेण्ट नगरेसम्म हुँदैहुन्न भन्ने माओवादी नया अत्तोका बारेमा पनि यत्ति भन्नुपर्छ कि “कामरेड , यी तपाईँले दिक्षित पारेका ठिटा ठिटीहरूमा नेपाली सेना बन्ने कुनै गुण छँदैछैन ,बरू यिनलाई बेलैमा निशस्त्र पारेर चुनाबमा आफ्नो प्रचार प्रसार कार्यकर्ताका रूपमा प्रयोग गर्नुस, किनभने यी तपाईँकै लागि मर्न मार्न तयार बनाइएका त हुन नि ! कारण यिनीसंग एउटा पार्टीको कामगर्ने संकृण चरित्रमात्र छ राष्ट्रिय चरित्र पटक्कै छैन” ।

अत: बल र हतियारको दम्भ त्यागौँ र जनताको शरणमा जाऔँ । मनलागे जनताले शरण दिनेछन् । यो बौखलाहटको प्रलापबाट देश र जनतालई त्राण दिऔँ ।

Fun like a Bandit

I am travelling away from my place however this morning I had a little time to go around nepali news. As usual, I made a glance at Kantipur Headlines. Wow! What is that? Just see the markup. Most of them are political news. Remaining news are about death and rape. Leave the death and rape news, its Nepalese fate and news paper agenda to sell paper. But look all those political news. Parties deadlock continues, parliament cannot proclaim republic, CA polls impossible etc. etc. Then what is possible?

Our country is in a trouble. Not doubt. Are we in the trouble due to one problem or many problems? If you ask moist, they would say we are in problem due to king. If you ask Congress, they would say maoists are the cause of problem. If you ask UML, it would be hard to guess since they are unclear and you might get vague answer or their answer might change after 24 hrs. Other small parties, lets not blame them because they have very little contribution to this instability. Please don’t count these small radical groups like Madhesi Mukti Morcha, they are mentally strong due to huge success of Maoist. Lets focus back to the problem. King, these days we don’t even have the impression that he has an existence. Maoist, they are in the parliament. So where is the source of problem? If you look at above news mark-up, it clearly answers every party is the source of the problem. Either they are trying to show their importance because they are not important or this moment is really fun time for them. But they are the one who screwed up. I think they are having fun time these days. They can get parliament without people's vote, they can be in government without people's mandate. They can change whatever they want. But believe me; these changes are just like changing a wrapper of a chocolate. Inside chocolate is same. Why Middle Marsyangdi is not completed after a half decade? Why country is being run without elected government for a half decade? Don’t say king messed up for some time. Does any remember immediate response after Sher Bahadur was sacked for the first time? Anyone can google back to that time and look at the news, they were confined in their own spaces but they never spoke for Sher Bahadur's government. They think their turn would come after him. In fact that was the people elected government. Why don’t they back up the old parliament and old government. Most faces are same from the present parliament except maoists. They can give the mandate to run new election. Or present government can run a new election. Why are they just stuck with CA poll which never gonna happen?
Is old constitution is so bad that we cannot change it? See you can change everything whatever you want, they proved themselves in this new parliament. So what is the deal with Constitution Assembly? Infact they don’t want to come towards people. I think coming towards people is more investment and less profit. Also it is a risky business. Everyone has to invest and only one can get benefit. I think if we reserve 5 seats from each voting area, they would come because there will be no fear to loose. So they will run this country forever because neither there is election nor there is law and order. YCL is equally legitimate like police force. Child never likes to grow up because there wont be so much fun after they grow up. Samething happened with our political force. Why they want to go to election since they are having fun like a bandit?

रक्त चन्दन!

रक्त चन्दन बारे केही शब्दहरु मलाई नि खर्चिन मन लाग्यो। पहिलो कुरा त रक्त चन्दन कहाँबाट आउछ भन्ने कुरा। भारतको कर्नाटक र तमिलनाडु राज्य बीचकि जङलमा पाइने ब्रिक्ष हो रक्त चन्दन्। बिरप्पनको आतंक तिनै रक्त चन्दनको आडमा दुइ तिन दशक चले।

कर्णाटक देखि नेपालको सीमा सम्म को दूरी मेरो अन्दाजमा २ हजार माइल भन्दा बढी होला। भारतमा पनि अबैध ठहरिएको चन्दन ट्रक का ट्रक हजारौं माइल कसरी आए?लौ जसरी आए नि आए रे। नेपालको सीमा प्रबेश पछि पनि ४-५ सय किलोमिटर तय गर्नु पर्छ। ३००० किमि त सजिलै पार् गर्नेलाई ५ सय किमि के भो र, त्यो पनि पार गरे रे। जाने त अर्को दुष्ट छिमेकी मुलुक मै हो।

तस्करीलाई सिधै बिना न्यायिक प्रक्रिया म्रित्यु दण्ड दिने मुलुकको हजारौं किमि यात्रा कसरी तय हुन्छ? सोचनिय कुरा छ।नेपाल र भारतका प्रहरी, प्रशासन, र तिनलाई संरक्षण दिने नेता हरु भ्रष्ट छन् रे कुरा प्रष्ट छ पनि।जनताका मसिहा, गरिब र सर्बहाराका आदर्श कम्युनिष्ट मुलुकमा नै ती तस्करिएको चन्दन यति सहजै ग्रहण हुन्छ त? तातोपानी भंसारमा समातिएको ट्रकमा त्यही दुष्ट मुलुकको राजदूतबासको नम्बर प्लेट हुनु संयोग मात्र मान्न कदापि मिल्दैन।

यहाँ चन्दन तस्करीको बजारी हल्ला भागबन्दाको मेल नभए पछि मात्र सार्बजनिक हुने गर्दछ। वाइ सी एल र सुजताको नाम उछाल्दै सबैले आ-अफ्नो दुनो सोझ्याइ रहेका हुन्छन्। यस्को वास्तबिकत मालिक तिनै दुष्ट मुलुकका राजदूताबास तिर हुन्छन् भन्ने हेक्का न भएको अथवा अरुको बदनाम गराउने ठेक्का लिएकाहरुमा ज्ञान न भएको सोचनिय छ।

मात्रिका यादब खै कुर्लेको? अब त तिनलाई गठबन्धन सरकारको धर्म निभाउनु छैन। गिरिजाले हप्काउला भन्ने डर पीर छैन। गिरिजाकी छोरी ले रक्त चन्दन तस्करी गर्छे भनेर गिरिजाको अगाडी गर्जने सक्ने बहादुर कुन दुलोमा लुकेका छन्। हिम्मत भए, प्रमाण भए सार्बजनिक गरे हुन्थ्यो नि टुंडिखेलमा रक्त चन्दन जलाउनुको साटो प्रमाण देखाउनु नि।कहिं तिनै माइबापको आदेशा अनुसार संबिधान सभा भाड्ने उपक्रमको एक पाइला त थिएन, मात्रिकाको रक्त चन्दन्।

स्मरणिय छ, ती जंगलीहरु संग भएको अधिकांश आधुनिहतियार हरु उत्तर तिरको छिमेकीबाटै प्राप्त भएका हुन् जो अनमिनलाई बुझैएको छैन। ती हतियारको सोधभर्ना रकम त होइनन् रक्त चन्दनले भरिएको ट्रक?हो, कुनै पनि अबैध कार्य रोक्नु पर्दछ। यसमा दुइमत न होला । तर रक्त चन्दन भन्दा नि संबेदनशील तस्करी मुलुकमा भैराख्या छ, यसमा ध्यान जाने कहिले। मानव तस्करी।अबैध रुपमा अफ्गानिस्तान अनि इराक जस्तो मुलुकमा दिनहु सयौं नेपाली मानव तस्करीमा म्रुत्युको काखमा धकेलिंदै छन्।सयौं चेलीबेटीहरु मुम्बैको बेश्यालयमा नारकिय जीवनमा तस्करिंदै छन्।खै त, गरिब जनताका मसिहा , शोषित, दलित का देबता, नारीका पुजारीहरुले त्यस्ता सभ्यताका कंलकहरुलाई नियन्त्रणमा लिएको?स्पष्ट छ, तिनको मोलतोलमा कम दाम हुने हुन्छ, चन्दनमा धेरै।बुझ्नेलाई श्रीखण्ड.................................................। अस्तु!

भयाक्रान्ता

भनिन्छ जवानीमा कविता नलेख्ने अनि प्रेमी मन नहुने मान्छे भावनात्मक रूपमा मान्छे नै हैन रे ! सत्यता को कसिमा यो भनाइको औचित्यता कति हुने हो थाहा भएन । तर स्कूल पढ्दा मेरो नेपाली विषय पढाउने गुरूसंग भएको संस्कृतका वार्णिक र मात्रिक छन्दमा लेख्न, भन्न र गाउन सक्ने काव्यिक खूबी देखेर त्यही कुराबाट प्रभावित हुन जति प्रयत्न गरे पनि , गैर संस्कृत विषय क्षेत्रको पढाइको पृष्ठभूमिले गर्दा जति कोशिसका बाबजूद छन्दमा कविता लेख्ने महारथको नजिक पुग्न पनि सकिएन । गद्य कवितालाई कविता नै नमान्ने मूर्खता त म जस्तो अदानबाट हुन हुन्न तर गद्यमा लेखेर भूपि बन्न पनि त अर्को नेपालीले सकिरहेको छैन अद्यापि ! तर छन्द र गद्य दुबै तर्फ सलल कलम बग्न सकेन भने पनि त कविता रचनामा अपूर्ण नै भइन्छ नि । गद्य कविताको गेयताको पनि आफ्नै श्रेष्ठता छ र गद्य कविताको संसारमा भरमार अभ्यास कविहरूको शिवरात्रीको पूजामा पशुपतिनाथ दर्शन गर्न लागेका धर्मभिरूको जस्तो भीडको लाम देख्न सकिन्छ तर किन हो किन माधव घिमिरेमा नै नेपाली शास्त्रीय कविताको पाङ्ग्रो कर्णको रथ झैँ अति लामो समय सम्म अड्किइराख्यो कि जस्तो लाग्न थालेको
छ मलाई त ।

यसो मन्दाक्रान्ता छन्दको प्रयोग गरी नेपाली जनजीवनको पद्दति बनिसकेको 'भय' लाई तीन श्लोकमा पुङ न पुच्छरको प्रस्तुत अकविता मार्फत प्रकट गर्दै, छन्द , तिमीप्रति मेरो मनमा प्रशस्त अनुराग छ है भन्न खोजेको छु ।

भयाक्रान्ता

आगो मुस्लो विपुल बलले फैलियो राप छर्दै
हाम्रा राम्रा सुदिन सब हूंकार सादृश्य भर्दै
गाऊँ सारा रगत भलले हेर सारा बगायो
हेर्दा हेर्दै सबजन ढले साथ तिम्रो हरायो ॥

भोग्थ्यौँ आफ्ना सुख दुख मिली वैर हाम्रो थिएन
हास्थ्यौँ खेल्थ्यौँ रमझम गरी चैन बाँकी रहेन
हाम्रा सारा सुख दुख कठै भोग्न आँफै सकेनौँ
पायौँ खै के? सरल मनका भावनाका रहेनौँ ॥

मार्ने आफ्नै भलभल सबै रक्त धारा बगाई
मर्ने आफ्नै धरधर सदा प्रिय आफ्ना रुवाई
शत्रू आफ्नै अपनपनको मृत्यु यस्तो अचम्मै
होला खै के हविगत यहाँ ? देश दन्क्यो ल जम्मै


उक्ता मन्दाक्रान्ता मभनतत भै अन्त दीर्घ दुबैमा

म भ न त त गू गू
SSI SII III SSI SSI S S