हैन के हुँदैछ हो देशमा!

आज फेरी सन्काहा मन्त्री मातृका यादवले शपथ ग्रहण गर्न मानेनछन, प्रचन्डले के भनेर थाम थुम पारेछन कुन्नी फेरी पछी नेपाली र मैथिली भाषा गरेर दुई भाषामा शपथ खाएछन । यिनलाई मानसिक सन्तुलन घट्बढ भएर Bangkok जानु परेको थियो रे अनी फिर्ता आएपछी केही समय आराम गर्दा पनि खोइ बेला बेलामा तल माथि पर्दोरैछ र राजिनामा दिएर बसेक थिए रे। कसैले त यिनको मनसिक सन्तुलन नै बिग्रेको सम्म भनेका थिए। (अस्ती एउटी माओवादी नेत्री लाई भेटेको थिए, ठुलै नेत्री हुन, उनले कुरा गर्दा उनको कुरा र हाउ भाउ बाट प्रस्ट उनमा त्यो युद्धको बेलाको प्रत्यक्ष्य psychological effect (नेतालाई मानसिक असर भन्न अली डर लग्यो!) देखिन्थ्यो । त्यसैले मानसिक असर् को theory विश्वाश लाग्यो।)

ति मानसिक उतर च् ढाव भएका महापुरुष मन्त्रीले फेरी सपथ नेपालीमा रहेछ खान्न भन्दै फर्केछन। सपथ नेपालीमा हुन्छ भन्ने कुरा दोस्रो पटक सपथ ग्रहण गर्न जान लागेका मुन्तरीले कसरी बिर्सेंका होलान। नेपालीमा खान मन नलागेको भये पहिले नै खबर गरेर भन्नु पर्छ अर्को भाषामा तयार गर नत्र मन्त्री नबनाउ भनेर होइन भने चिची पनि पापा पनि आँफैले कुम्ल्याउने अनी दुनियाँलाई बेकुफ बनाउने??

हुन त मानसिक उतार च् ढाव भएको मान्छेले बिचरा त्यो भिडमा छिरेपछी बल्ल थाहा पाए होलान लौ बित्यास, म त मन्त्री पो भएछु, सपथ ख्वाउन लागिसकेछन, भयन.....भएन , अनी उतारमा भाको होकी च् ढावमा भाको मनले निर्देशन् दिहाल्यो, .......ए......... लौ मात्रिके एक्सन............ ! अनी त शुरु भईहालेछन !

यस्ता खोचे थाप्ने लाई मन्त्री त के सांसद पनि बनाउन नहुने अनी आफ्नो धरातलमा पुगेपछी महसुस हुन्थ्यो होला, "और भि है गम दुनियाँमे मन्त्री के सिवा"!

होइन कि मेरो बुझाई पो गलत भयो कि! अब देखी सबै मन्त्रीलाई जे मन लाग्छ तेही भाषामा सपथ लेउ भन्नु पर्ने पो हो त।

के हो मात्रृ भाषा, कुन हो राष्ट्र भाषा !!! भारतीय दुताबासमा र भारतीय नेतासँग मातृका देखी खपाङी सम्मले हिन्दीमा कुरा गर्छन्, कुरो त यहाँ निर्धोपन को हो । जाबो नामर्द नेपाली भाषा लाई किन मन् पराउनु पर्‍यो, किन चाहियो यो नामर्द भाषा??

कसौटी जिन्दगीकी, Indian Idol , सास बहु, के के हुन सबै सबै सिरियल हिन्दीमा आउछ भने किन चाहियो नेपाली राष्ट्र भाषा ? आमा, बा, दाई, भात, पानी भन्न लाई मात्रृ भाषा नै काफी छ नि!

गिरीजा बाबू, अझै जान्न पाऊं अरु कहां कहां हजुर् गिर्नु भएको छ।

"(गिरीजा), तँ यस्तै यस्तै काम गर्छस, माफियाहरु हुन यिनीहरु हत्या गरिदिन्छन्।"
माथिको वाक्य बीपीले गिरिजाबाबूलाई भन्नु भएछ। सन्दर्भ-खर्चको जोहो गर्न बम्बैबाट एउटा तस्करको सुन् आफ्नो सुरक्षा कवच् प्रयोग गरी सुरक्षीत साथ बाहिर निकाल्न खोज्दा बीपीले गिरीजालाई हप्काउंदै भन्नु भएको भनेर वहांको आत्म ब्रितान्तमा उल्लेख भएको छ। ( नेपाल् सप्ताहिक्)।
मलाई यो पढ्दा अचम्म लागेर आयो। जो मान्छे यो देशको सर्ब शक्तिमान् ब्यक्ति छ, प्रधानमन्त्री मात्रै होइन, राष्ट्र प्रमुख नै छ, उनको बिगत भने जालि नोट र सुनका तस्करीका कथाहरुले भरिएको छ।

राजनैतीक नेताहरुको खर्चपर्च नै ब्यापारीहरुको चन्दा सहयोगबाट भएको बुझिएको हो। तर अभाव भयो भन्दैमा जाली नोटका कारोबारीहरुसंग फंसेर, आफैं जाली नोट छाप्ने कार्यमा संलग्न हुनु लाजलाग्दो कुरो भएन? र यसमा बीपी जस्ता नेता समेत संलग्न भएको देख्दा त झनै अचम्म लाग्दो कुरो छ।
बीपीले खटाएर दिएको खर्चले पुर्याउन नसक्ने र ट्रेनमा तेस्रो दर्जाको यात्रा गर्न नसक्ने भएको ले गिरीजा बाबू यस्तै यस्तै उपद्रो खालको आम्दानीको स्रोत् खोज्दै हिंड्नुहुंदो रहेछ। हुंदा हुंदा तस्करको सुन् सुरक्षीत् साथ बम्बैबाट बाहिर निकाल्ने "क्यारीयर्" समेत बन्न खोज्नु भएछ।
जो नेताको बिगत यस्ता तस्करीसंगको सम्बन्धले जेलिएको छ, बर्तमान् पनि त्यस्तै नहोला कसरी भन्ने? अहिले को अंक सम्ममा गिरीजा बाबूले त्यो काम् गलत थियो भनेर भन्नु भएको छैन।
सीताराम् प्रसाई जस्ताहरु प्रहरीको रेकर्डमा फरार हुन्छन् तर गिरीजाबाबुको नातेदार भएकाले निर्धक्क हिंडडुल् गर्न सक्छन्। खुम् बहादुर्, गच्छदार, चिरन्जीबि वाग्ले, गोविन्द राज जोशी जस्ताहरु अझै पार्टीका नेताका रुपमा स्थापित छन र उनीहरु नै चर्का प्रजातंत्रबादी बनेर माओबादी संग बन्दै गरेको सहमतीमा ब्यबधान् खडा गर्ने उद्धेश्यले कोहोहोलो मच्चाउंछन्।
जाली नोट, सुन तस्करहरु संगको संबन्ध, बिमान अपहरण जस्ता इतिहास भएका पार्टी र नेताहरुले कुन् मुखले माओबादीका चन्दा संकलन, अपहरण जस्ता कार्यहरु को आलोचना गर्ने?
डेढ-दुई बर्ष पहिले भैरबनाथ गणका एक् क्याप्टेनले दरबारमार्ग का एक् प्रहरी नीरिक्षक् सहित् दुई प्रहरीहरुलाई अपहरण गरी चरम यातना दिए। गिरिजाले ठाडो आदेश् दिएर ती क्याप्टेन लाई बर्खास्त गरियो। फेरी तिनै गिरीजाको आदेशमा ति क्याप्टेनको पुनर्बहाली भएछ।
यस्ता धेरै उदाहरणहरु छन्-धेरै अपराध छन, जहाँ हाम्रो देशको महान प्रजातन्त्रबादी पार्टीका नेताहरु संलग्न छन।
गिरीजा बाबू, अझै जान्न पाऊं अरु कहां कहां हजुर् गिर्नु भएको छ।

के को डर?

के को डर नेपालमा हैन त ? शक्ती त बन्दुकबाट निसक्नछ नि! पहिला जनता त्यस माथी कानुन अनि त्यस माथि बन्दुक कसो? रगताम्मय भएको बन्दुक लिएर माओबादी सिहंदरबार छिरे। रोस्टममा सांसद बोलीरहंदा कमरेडको झोलामा बन्दुक जागा बस्दथ्यो। अब त्यस्ता बन्दुकका नाइके कती कती, गनेर साध्य छैन।

त्रिपुरेश्वेरमा बम पड्के एउटा नाइके जन्मिन्छ, बारामा मान्छे मरे अर्को नाइके जन्मिन्छ। रगतको के मतलब, बन्दुकवालको पो चासो,कुन दिन ति पनि टुप्लुक्क सिंहदरबार गेटमा आइपुग्छन। लोकतन्त्र आयो हर्कमान, गोली चल्यो थर्कमान, यस्तै यस्तै छ नेपालमा आज। जस्तो बाउ त्यस्तै छोरो भने जस्तो अहिले चलेको बन्दुको राजले आउदो पुस्ता आकर्षित नहोला त ? टि.भीमा हुनमान देख्दा त परालको पुछार बनाएर आगो दन्काउदै हिड्ने केटा केटी देशमै फिल्म चलेको बेलामा किन चुप्प बस्दथे। पुल्चोकको नेपाल इन्भेस्टमेन्ट बैंकबाट डेढ लाख नगद लुटेर यसको सुरुबात गरेछन एक १० बर्षे बालकले ।

नया बर्षको प्रण

२००७ ले बिदा लिएर २००८ आउन लाग्यो। प्रत्यक बर्षमा दु:खका कुरा पनि हुन्छन, सुखका कुरा पनि हुन्छन, कति मुर्ख काम पनि गरिन्छ कति असल काम पनि गरिन्छ। हामी सब भन्दा बिकसित जनाबर भए पनि कहिले काहि हाम्रा नजिका पुर्खाको बानि ब्यहोरा पनि झुल्किहाल्छ।

सबभन्दा खुसी त यो सालले हामीलाइ दौतरीमा बाध्यो। यो एउटा असल सामाजिक अभ्यास जस्तो लाग्छ। सबै मिलेर यसलाइ निरन्तरता दिदैं जाउ ताकी दौतरी बर्षौ बर्ष स्पष्ट तथा सही बिचार राख्ने थलो होस।

नया बर्ष संगै नया बर्षको प्रण गर्ने बहाना पनि धेरैलाइ मिल्छ। करिब करिब सबै मिडियामा नया बर्षको झिलिमिलि र कस्ले के प्रण गरे यस्तै यस्तै छाइराखेको हुन्छ। प्रण गर्नु निस्च्य नै राम्रो हो, यस्ले जिबनलाइ नया बाटोमा डोर्याउछ। प्राय प्राय सबैले नया बर्षको प्रण गर्छन तर तथ्याकंमा ४०% मात्रैले आफ्नो प्रणमा राख्न सफल हुन्छन, ल भन्नुहोस त तपाइ ४० मा पर्नु भो कि ६० मा?

चुरोट महंगो तर धुवा मात्र, तान्यो उडायो कता हो कता, सास गनाउने फेरि स्वस्थ्यलाइ त्यस्तै हानी। यसो सोंचें के काम यस्को? २००७ मा छोड्ने प्रण गरे। सायद नया बर्षको पहिलो प्रण हो यो मेरो। गज्जब भयो, ठ्याक्कै एक बर्ष भएछ चुरोट नछोएको। फेरी नया साल आएको छ, प्रणको बहाना लिएर।

तपाइ पनि नया बर्षको प्रण गर्नुहोस, नया बर्षको धेरै धेरै शुभकामना।

टाउको नभाको कुखुरो

जागीर शब्द नै ‍गज्जब, जा गएर गिर। बिहान देखी गिर्दा गिर्दा गाम ओल्झेको पत्तो नै हुदैन। सांझ परे पछि घर फर्कीयो,हतार हतार खाना बनायो,फेरी भोली बिहान गिर्नको लागी चाडै सिरक पक्डनु पर्छ। निद्रा यता उता भयो कि भोली कता गिर्ने हो भन्ने डर। केही पहिले एक जना नानी भेटेको थिए,हाल चाल सोद्दा के हुनु र यो अ-मरी-खा मा भन्दै थइन। खान त खानी, तर मरी मरी काम गर्दै खाने रे यो अमेरीका भन्ने ठाउ। भनाइमा पिडा र हासो दुबै थियो। तर जे जस्ता पिडा छन यता उता गरेर उडाउनु पर्छ नत्र त भारी बोके जस्तो जती पिर गर्यो उती थपिन्छ, झन झन बोझिलो, झन झन बोझिलो हुन्छ। मेरो काममा एकदमै खरा हाकिम छन। एकदमै कडा मिजासका हाकिम साब बेला बेलामा ठट्टा गर्दै बेजोडसंग हास्दछन। मेरै छेउकी एक जना साथी भन्दै थिइन,ति हाकिम काम पनि २ जनाकै गर्छन रे, हास्न पनि २ जना बराबर हास्छन रे। तर मलाइ भने तिनको काम गराइले सारै प्रभाव पारेको छ। काम जे सुकैको होस,सकाउनु नै पर्छ भन्ने उनको मान्नेता छ। समस्या लिएर जो सुकै आओस, समाधान गर्न तयार।कठिनै किन नहोस,यसो उसो गरेर समाधानको बाटोमा लागी हाल्छन। जस्तोसुकै जटिल काम गर्दा पनि हासोको बहाना निकालिहाल्छन र बेजोड संग हास्दछन। कहिले काही समस्याले आफुलाइ खाजा खान भ्याइदैन तर उनका ठट्टाले भोक नै भुलाइदिन्छ। कहिले काहीं कामका पुराना किस्सा निकाल्छन र अहिलेका नया पिंडीको हासो गर्दछन। साथमा ल्यापटप छ,टेबलमा क्यालकुलेटर,हाकीम साब हातले हिसाब गर्छन। फेरी कुरा मिलाइ हाल्छन,समस्या पर्दा बिजुलीको लाइन गए बिजुली कुर्छौ की समाधान गर्ने तिर लाग्छौ,फेरी हासो मिसाइहाल्छन।सिगैं काम समाले पनि कति मान्छेहरु आला काच्ना नै छन,कोही कपाल फुले पनि काचै काम गर्दछन। ति हाकीम साबलाइ नि मान्नै पर्दछ, जहा रवि पुग्दैनन्, त्यहा कवि पुग्छन भनेको जस्तो १० जनाले मिलेर गरेको काममा कता कताबाट गल्तीमा आखा पुराइहाल्छन। अनी गल्ती गर्ने मानिस वरपर नहुदा हासोको बहाना निकालीहाल्छन,तिनीहरु त टाउको नभाको कुखुरो जस्तो,दौड्यो दौड्यो कता जाने हो टुगों छैन। अनि त हांसो कसरी खप्नु,सबै कुरा भुलेर उनकै हासोमा हासो मिसाउन पुग्छु।
कुरो अलीकती बांकी नै छ। केही पहिला नेपाल धर्म निरिपेक्ष भएको। संयुक्त राज्य अमेरीका सधै नै धर्म निरेपेक्ष छ र याहां ७०% भन्दा बढि क्रसियन हुदा पनि क्रिसमसमा बिदा हुदैन तर नेपाल धर्म निरिपेक्ष भएको एक बर्ष भएको छैन त्यही सरकारले धर्म सम्बन्धी बिदा दर्जनको हिसाबले थपेछ। मलाइ त यो लोकतान्त्रीक सरकार टाउको नभाको कुखुरो जस्तो पो लाग्न थाल्यो।

अब देशले एउटा गति लिन्छ कि।

सहमतीका खातैखात लागे पनि फेरी अर्को एउटा सहमती भएको छ।हुन त यो पछील्लो सहमतीले कुनै गतिलो उपलब्धी हासिल गरेको त देखिदैन तर आ-आफ्नै अडानहरु, मुद्धाहरुमा अड्किरहेका दलहरु सबै एक् पाइला पछि हटेर मिल्न आउनुलाई नै उपलब्धि मान्न पर्ला। बिभिन्न बहानामा अवरुद्ध भैरहेको शान्ती प्रक्रिया अब अघि बढ्ने आशा गरौं र देशले एउटा गति लियोस्।कागजीरुपमा नै भएपनि देशमा गणतंत्र आएको छ र ब्यबहारमा आउन अवश्य समय लाग्ने छ। तातै खाउं जल्दै मरौं गर्न पनि भएन।त्यसकारण यसलाई त्यति खिसिट्यूरी नगरौं।बितेका जनयुद्धका १२-१३ बर्षहरुमा सबै पार्टीहरुले एउटा लामो यात्रा पार गरेका छन् र प्रशस्त अनुभव बटुलेका छन्। नेपाली कांग्रेसजस्तो यथास्थितीबादी पार्टी गणतंत्रको मुद्धामा सहमत भएको छ र माओबादी जस्तो अतिबादीहरु लोकतांत्रिक अभ्यासमा आएका छन्। यो अवश्य पनि ठूलो उपलब्धी हो। समयको बिभिन्न कालखण्डमा सबै कहिं न कहिं चुकेका छन र त्यसैलाई आलोचनाको पहाड नबनाई प्रत्येकले सकारात्मक सोच् राखौं।
हामी आफ्नो बिचारमा जति पनि क्रान्तिकारी र जति पनि इमान्दार हुन सक्छौं र जसको बिरोध जति मज्जाले गरे पनि हुन्छ, किनकि हामीले कुनै जनतालाई जवाफ दिन छैन वा कुनै उत्तरदायीत्व बहन् गर्न पर्दैन र सहमतीका म्याराथन वार्तामा हामीलाई बस्नु परेको छैन। बस्न परेको भए अवश्य महसुस् हुन्थ्यो होला। हुन सक्छ-हामी कुनै मौका नपाएर मात्र इमान्दार बन्नु परेको हो ( साथी चनाले भने जस्तै) । ढूकुटीको सांचो आफ्नो हातमा परे पछि मात्र इमान्दारीताको परख् होला।चाहेर-नचाहेर, जानेर-नजानेर पार्टीहरुबाट गल्तीहरु भैरहे। अव आशा गरौं त्यसो नहोला।
एक् अर्काप्रति अविश्वासको भावना नरहोस्। पार्टीहरुले सत्तामोहमा एक् अर्काप्रति घात प्रतिघात नगरून्। सबै मिलेर देशको अक्षूणतालाई कायम राखून्।
नया बर्ष २००८ को शुभकामना।