एक्ला बाबुरामको सेलाउँदो उत्साह ।

कुनै जमानामा एसएलसी बोर्ड फर्ष्ट पनि भएका पिएचडीधारी मेधावी बाबुरामले , आफ्नो पिएचडी डाक्टरको उपाधी आफ्नै लागि काउछोको माला भएको बताएका थिए । यसको कारण थियो , पार्टी भित्रै उनको विद्वत योग्यताका बारेमा गरिने आशंका र पार्टी बाहिरबाट उनलाई त्यसैका भरमा आउने प्रशंसा पार्टीका शीर्षस्थले समेत डाह गर्नु । त्यसैले हिंसात्मक युद्धताका , आँफूले यो बुर्जुवा उपाधिलाई त्याग गरेको घोषणा समेत उनले गर्नु परेको थियो । तर कालान्तरमा उनको यही वौद्धिक व्यक्तित्व , बुर्जुवा योग्यता र डाक्टरको उपाधी उनलाई चाहनेहरू सबैको मुख्य आकर्षणको केन्द्र बन्न पुगेका छन् । बाबुरामले पनि यो महत्व बुझेरै होला, डाक्टरीलाई राम्रै प्रयोगमा ल्याएको देखिन्छ । यो कुरा भर्खरै सम्पन्न संयुक्त राष्ट्र संघको साधारण सभा सम्बोधनका लागि बोलाउने क्रममा पनि देखियो , जुन उनको इच्छा बिरुद्ध पक्कै थिएन ।

बाबुराम जतिबेला कथित जनयुद्धमा थिए , उनका सहकर्मीबाट उनको भारतीय पिएचडीमाथि गरिएको डाह स्वरूप उनकै मुखबाट बुर्जुवा डिग्रीको महत्व्हीनता बकाउने गरिन्थ्यो । त्यसैले उनले कतै दावा गर्नु परेको थियो ' मलाई डाक्टर बाबुरामको रूपमा चिनिन मन लाग्दैन' । केही महिना अघि सम्पन्न माओवादीको पालुङटार भेलामा , एउटी सभासद धर्मशिला चापागाईँले बाबुरामलाई आरोप लगाएर भनिन् ' बाबुरामजीले भारतमा पढेर पिएचडी डाक्टर मात्र हुनुभएन , भारतीय विस्तारवादका सबै बिकृतिहरू नेपाल र माओवादी पार्टीमा ल्याउनु पनि भयो' । पुष्टपकमल दाहालदेखि मोहन वैद्य खेमाका सबै माओवादीहरू बाबुरामलाई भारतले उचालेका प्रियपात्र हुन् भन्ने
ठान्छन् र अधिकांश हान्ने मार्ने प्रवृत्तिका मान्छेहरूले भरिएको माओवादी पार्टीमा , धेरै नै पढेलेखेका बाबुराम र उनकी पत्निलाई इर्ष्यापूर्वक नै पार्टी भित्रका 'बुर्जुवा' को ट्याग अक्सर लगाउने गरिन्छ। भनिन्छ बाबुराम प्रधान मन्त्री बनून् भन्ने चाहना , उनकै पार्टीवालाहरूमा भन्दा अरूमा बढी थियो ।

बाबुराम नेपालका पहिलो बोर्ड फर्स्ट नेता पनि हैनन् जो सकृय राजनीतिमा छन् । बाबुराम पूर्व उत्तिकै मेधावी प्रकाशचन्द्र लोहनी पनि बोर्ड फर्स्ट थिए र उनी बाबुराम भन्दा राम्रा अर्थशास्त्री पनि हुन् । नेपाली राजनीतिमा एसएलसी बोर्ड फर्स्ट र पिएचडीले सबै समस्या हटाउन सक्थ्यो भने , प्रकाशचन्द्र प्रधानमन्त्री नभए पनि दोस्रो स्थानसम्म पुगेकै थिए । विषयका ज्ञाता भए पनि लोहनिले केही परक पारेनन् । तर , नेपाली मानसिकता यति अचम्मको छ कि बाबुरामको बोर्ड फर्ष्ट र पिएचडी माथि पागल भएर पछाडि लागेको देखिन्छ , मानौँ यिनै डाक्टरले नेपाली पछौटेपनका समस्त रोगहरूको निदान गर्ने हैसियत राख्छन् । बाबुरामको बोर्ड फर्ष्ट र पिएचडी पछाडि पागल झैँ लागेको नेपाली बहुलाहापनलाई, प्रकाशचन्द्र को हुन् मतलब नहुन पनि सक्छ ।

बाबुराम अपेक्षाकृत सफा इमेज भएका देखिन्छन् । पछिल्लो पटक अर्थमन्त्री रहँदा उनले आफ्नो मन्त्रालयलाई असल नेतृत्व दिए । तर यस्तो असल नेतृत्व दिने धेरै मन्त्रीहरू यस अघि पनि नभएका हैनन् । राजश्व धेरै उठाउनुलाई सफलता ठान्ने हो भने, रामशरण, महेश आचार्यले पनि कुनै बेला त्यो काम गरेका हुन् । अर्थशास्त्रमा एमए पढ्दै गरेका , सुरेन्द्र पाण्डेको कार्यकालमा पनि त्यो भएको हो । उनी त अझ विद्यार्थी नै थिए !

सबै मन्त्री पञ्चायत, कांग्रेस र एमाले कालमा पनि भ्रष्टाचारी थिएनन् । घुस्याहा र भ्रष्ट थोरै भए पनि प्रतेक सरकारको कार्यकालमा घुन र कीर्नाहरू बनेर सताउने सामर्थ्य तिनले राखेकै हुन्छन् । बाबुरामको स्वच्छ छवीमा यदाकदा उनकै पत्न ि हिसिलाका हस्तक्षेपकारी निर्णय, नाता र कृपावादी स्वेच्छाचार , लाभ र लोभका किस्साहरूले व्यङ्ग्य गरेको भेटिएकै छ ।

बाबुराम प्रधानमन्त्री हुने बित्तिकै उनले उदाहरण बन्ने कोशिस गरे त्यो राम्रो कुरा हो । तर , उनले एक्लै सस्तो 'मुस्ताङ' गाडी चढ्दै गर्दा , उन कै पार्टीका सयौँ नेताले लुटेर लगेका गाडी चढिरहेको देख्नेले यो काम लाई सुशासनको उदाहरण नठानेर चर्चामा आउने नौटंकी मात्र ठान्न सक्छ । शान्ति प्रकृयाको विश्वसनियता बनाउन उनले चाबी बुझाउन लिएको सांकेतिक निर्णयलाई उनकै पार्टीले सडक तमाशा मार्फत धज्जी उडाउने काम गर्‍यो । उनले राहतको डंका पिटेर कार्यक्रम त ल्याए तर यसले के प्रभाव पारेको छ देखिएकै छ ।

प्रधानमन्त्री मात्र राम्रो आचारको भएर देशको कायापलट हुने हैन । यस्तो हुँदो हो त सुराही , छाता र बाकस बोकेर बालुवाटार पसेका तत्कालीन प्रधानमन्त्री कृष्णप्रसाद भट्टराई फर्किँदा त्यस्तै फर्केको हामीले देखेको हो , पढेको हो । उनी इमान्दार हुँदैमा , मुलुक बेइमानीबाट मुक्त हुन सकेन । नेतृत्वले उदाहरण बन्नु पर्छ , तर उसको उदाहरणलाई कमसेकम उसैको समूह र दलले पनि सम्मान गर्नु पर्ने ठान्दैन भने त्यो एउटा टट्ठामा परिणत हुन्छ ।

बाबुराम प्रधामन्त्री बन्न मधिशे मोर्चासंग गरिएको सम्झौतालाई लिएर उनको पार्टीकै एउटा समूहले 'देशको अस्मिता बेच्ने' सम्मको आपत्तिजनक आरोप लगाएको छ । शान्ति प्रकृया र संविधान लेखनको अर्ध-बिरामलाई ४५ दिनभित्र एउटा टुङगोमा पुर्‍याउँछु भनेर सत्तासीन भएका बाबुराम , अचानक पदासीन हुन गरिएका संगीन विवादास्पद सम्झौता र किंकर्तव्य बिमूढताको जञ्जालमा नराम्रोसंग जेलिन पुगेका छन्। हिजो मात्र , उनले आँफूले ४५ दिन भित्र छापामार पुनबर्गीकरण गर्छु भनेर कहिल्यै नभनेको बताएर केही हप्ता अघि आँफैले गरेको वाचालाई हावामा उडाएका छन् ।

तर सबै नेपालीको आशा छ बाबुराम सफल होऊन् र उनि सफल हुँदा देश र देशवासी लाभान्वित हुन सकून् । तर यसका लागि , उनको पार्टीले वास्तवमा के चाहन्छ र त्यो चाहनाको नेतृत्व लिन उनी सक्षम छन् कि छैनन् भन्ने बुझ्न जरूरी छ । यसो हेर्दा एउटा हतियार र छापामारधारी राजनैतिक दलको नेता प्राधामन्त्रीको रूपमा , अरू राजनैतिक पार्टी र समूहसंग विश्वसनियताको वातावरणमा ईमान्दारीपूर्ण सहकार्य गरेर शान्तिप्रकृयाको

विश्वसनीय आधार खडा गरी संविधान लेखन सम्पन्न गर्दै , मुलुकलाई असल दिशा दिन समर्पित हुन पर्ने बाबुरामको उत्साह कुहिरोको काग झैँ हराउन र सेलाउन लागेको पो हो कि जस्तो देखिन्छ ।