बोष्टन हैन प्योङयाङ जाऔँ

कतिपय क्रान्तिकारी मित्रहरू युरोप , अमेरिका, जापान र अष्ट्रेलियामा बस्छन् तर उत्तर कोरिया र क्यूवाको गीत गाउँछन् । एउटा नाम चलेको ब्लगमा साम्राज्यवादी भनिने गरेको अमेरिकाको न्यू योर्क र बोष्टनमा बसेर, नेपालमा अराजकता अव्यवस्थाका अर्को नाम बनेका माओवादीको किर्तन गाउने माओवादी भाटहरूका लेख पनि कहिले काहीँ पढ्न परेको छ । यो देख्दा अवश्य उदेक लाग्छ । यी उग्र कम्युनिष्ट व्यवस्थाका मतियारहरू किन यति धेरै आडम्बरी बनेका होलान् भनेर । यदि उनीहरूले समर्थन गरिरहेको र भजन गान गरिरहेको उत्तर कोरियन वा क्यूबाली ढाँचाको उग्र कम्युनिष्ट व्यवस्था साँचै नेपाली जनताको मुक्तिदाता विचार हो भने , ती व्यवस्थाले नै राज्य चलिरहेका मुलुकहरु संसारका सबै भन्दा अछूत र निम्न कोटिका किन बने मैले अहिलेसम्म बुझेको छैन । किन हिजोका पूर्व युरोपेली कम्युनिष्ट राष्ट्रहरूको त्यो हविगत भयो ? किन हिजोदेखि आजसम्मका सबै कम्युनिष्ट राष्ट्रहरु नरसंहार र पछौटेपनको अर्को नाम मात्र भएर इतिहास बने ? नेपालका माओवादीले अँगालेको राजनैतिक विचार र दर्शनले नेपालको कायापलट हुने भए , किन एउटा अपवाद चीनलाई छाडेर बाँकि कम्युनिष्ट संसार यति बिघ्न तुच्छ बन्यो ?

(चीनिया कम्युनिष्ट शासन माओवादी विचारको बिरुद्ध छ । चीनमा सन् १९७५ मा माओवादका प्रणेता माओत्सेतुङ स्वर्गे भएपछि , उनकी कान्छी श्रीमति र उनको चण्डाल चौकडी ( ग्याङ अफ फोर) लाई जेलमा जाकेर देङ सियाओ पेङले थालेको आर्थिक परिवर्तनको पूँजीवादी मोडेललाई , त्यहाँको आर्थिक क्रान्तिको कारक मानिन्छ । राज्य व्यवस्थामा संशोधनवादी कम्युनिष्ट व्यवस्थाको नियन्त्रण भए पनि , आजको चीनको विकास पश्चीमी राष्ट्रहरूको पूँजी लगानी र व्यवस्थापनले अघि बढेको हो भन्ने कुरा जगजाहेर छ । हाल आएर , आफ्नो आर्थिक समृद्दि संगै चीनले आफ्नो प्रभावलाई विश्व मञ्चमा स्थापित गर्न खोजे पनि , क्यूबा, उत्तर कोरिया वा हिजोको कम्यनिष्ट रसिया जस्तो राजनीतिक व्यवस्थाको निर्यातमा चीनले विश्वास गर्दैन । अहिले चीनले लिने विश्व सम्बन्ध नीतिमा केवल उसको राष्ट्रिय सुरक्षा र आर्थिक लाभको मुद्दाहरूले मात्र स्थान पाउने गरेका छन् । बाँकि संसारसंगको सम्बन्धको कुरामा चिनले राजनीतिको कुरालाई अघि सार्दैन ।) तर , नेपालमा माओवादी पार्टी भन्ने समुहले अँगालेको विचार ‘माओवाद’ आधुनिक चीनले अँगालेको विचा हैन । यो सन् १९७५ साल पहिला चीनमा अपनाइएको अत्यन्त असहिष्णु र क्रूर विचार हो । यही विचारको नेतृत्वमा चीनमा सांस्कृतिक क्रान्ति र क्याम्बोडियमा करोडौँ नागरिकको कत्लाम गरिएको थियो । नेपालका माओवादीहरूले , आफ्नो विचार माओवादी र सांस्कृतिक क्रान्तिकालीन मोडेलकोनै हो भन्ने कुरा बारम्बार दोहोराएका छन् र उनीहरूका अहिलेसम्मका काम र व्यवहार दुबै यही अनुरूप छन् । भारत र चीनको बारेमा राजनीति गर्नु पर्दा र आफ्ना कार्यकर्तालई मच्चाउने कुरामा आँफू भारत बिरोधी र चीन पक्षधर रहेको देखाए पनि , नेपाली माओवादीहरू अहिलेको चीनको राज्य व्यवस्थालाई निकम्मा र संशोधनवादी नै भन्ने गर्छन् । यस्तोमा प्रश्न उठ्छ, नेपाली माओवादीको रोलमोडेल शासन पद्दति कुन हो र उनीहरु नेपाललाई कुन उदाहरणतिर डोराउन खोजिरहेछन् ?

अचम्म लाग्छ , केही नेपालीहरू अमेरिकाको बोष्टन वा न्युयोर्कमा बसेर नेपालका माओवादीका पक्षमा विज्ञापन व्लग लेख्छन् । सिड्नी, सिराक्युज , बोष्टन र न्युयोर्कमा बसेर माओवादको प्रचारमा लागेका पौडेल, श्रेष्ठ र लामाहरू किन उनीहरूले आदर्श मानेको राज्य व्यवस्था रहेका देसहरूका प्योङयाङ वा हवाना विश्वविद्यालयमा पढ्न गएनन् ? किन तिनले महान साम्यवादी व्यवस्थाको उदाहरण सहित पूँजिवादका विकृतिको भण्डाफोर गर्न खोज्दैनन् ? नाना कृत्रिम विधि अपनाएर अमेरिका, युरोप वा पूँजीवादी संसारमा भासिन खोज्दै , माओवाद र किम जोङ इल पन्थको गुणगान गाउनु एक नम्बरको आडम्बरीपन भएन र ? डलरको मोहमा जिन्दगीलाई पूँजीवादी रछानमा डुबाएर , कम्युनिज्मको किर्तन गाउँदा माओको प्रेतात्माले गाली नगर्ला र ? माओवादी नेताहरू पनि किन जापान, स्विट्जरल्याण्ड, अमेरिका वा अन्य पूँजीवादी मुलुकको भ्रमण भनेपछि यति बिघ्न मरिहत्ते गरिरहन्छन् ? किन उनीहरू, आँफूले अँगालेको राजनैतिक विचारको प्रयोग भूमिबाट , अनुभव सँगालेर देशमा यो गर्छौँ भन्न खोज्दैनन् ? किन विचार र व्यवहारमा यति धेरै आडम्बर देखिएको यिनीहरूमा ? माओवाद वा साम्यवाद त्यति उत्कृष्ट राज्य व्यवस्था हो र यसले नै नेपाली जनताको मुक्ति गर्न सक्छ भन्ने प्रयोगात्मक सत्य हो भने , आजको उत्तर कोरिया र क्यूबा यस्तो विचारको प्रयोगशाला नै हुनुपर्ने हैन र ? के जानेका वा सुनेका छौँ यी पराहिया मुलुकका बारेमा हामीले , कठोर अधिनायकवाद बाहेक ?

पश्चिमा र पूँजीवादी संसारको विशेषता भनेको , विधिको सर्वोच्चता, कानूनको शासन, पारदर्शिता, दक्ष र जवाफदेही प्रशासन र सरकार अनि सबैभन्दा ठूलो कुरा व्यक्तिको अधिकारको रक्षा हुन् हो । त्यहाँ पनि कमजोरीहरू होलान् । तर, पेसबुक र गुगल सर्च गर्न पाउने सम्मको वैयक्तिक स्वतन्त्रता नभएको राष्ट्र चीन, मोबाइल फोन र इण्टरनेट चलाउने अधिकार नपाइने क्युबा र उत्तर कोरियाको शासन व्यवस्थाको गुणगान गर्दै अमेरिकाले छात्रवृत्तिमा दिएको हण्डि खाएर अमेरिकी विश्वविद्यालयमा पढ्दै , अमेरिकाले दुष्ट मानेको र अणुबमको बार्गेनिङनमा अरूसंग अन्न मागेर आफ्नो मुलुकको अनिकाल थेग्ने तुच्छ दर्जाको अधिनायकवादी उत्तर कोरियन शाषकका गीतहरू गाउनु त भयानक पाखण्ड हो । हैन र, कामरेड ?