दीपक रिजाल/इश्वरराज ढकाल (काठमाडौं)
संविधानसभाको निर्णय पछि औपचारिक रूपमा राजाबाट हटेका ज्ञानेन्द्र शाहले नेपालमा बसेर मुलुकको बृहत्तर हित र शान्तिका लागि योगदान पुर्याउने बताउनुभएको छ। कतै खुसीयाली कतै रुवाबासीनारायणहिटी दरबार छोड्नु केही घण्टाअघि बुधबार साँझ नारायणहिटी दरबारको कास्की हलमा आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा पूर्वराजा ज्ञानेन्द्रले संविधानसभा निवर्ँचन र जेठ १५ गते संविधानसभाको बैठकले गरेको निर्णयालाई सहज बनाउन आफूले सहयोगीको भूमिका खेल्ने बताउनुभयो।सञ्चारकर्मीलाई नमस्कार गर्दै कास्की हलमा प्रवेश गर्नुभएका पूर्वराजा ज्ञानेन्द्रको अनुहार हँसिलो थियो तर विगतमा आफूमाथि लागेका सबै आरोपको प्रतिवाद गर्नुभएको थियो।राजा वीरेन्द्रको वंशनाश हुने गरी भएको दरबार हत्याकाण्डमा आफनो परिवारको संलग्नता नभएकोदेखि विदेशमा आफ नो परिवारको नाममा चल या अचल पुँजी नभएको पनि उहाँले स्पष्ट पार्नुभयो।केही समयअगाडि भारतीय छापाहरूमा राजा ज्ञानेन्द्रले भारतमा शरण लिन खोजेका छन् भनी प्रकाशित समाचारलाई लक्षित गर्दै उहाँले भन्नुभयोे- ँमैले देश छोडेर जाने सोच बनाएको छैन। म मातृभूमि नेपालमा नै बसी मुलुकको बृहत्तर हितका लागि योगदान पुर्याउन चाहन्छु। यसका लागि सबै क्षेत्रबाट सहयोग हुने नै छ भन्ने आशा लिएको छु।’पत्रकार र गैरपत्रकारहरूको अत्यन्त भीड रहेको कक्षमा पूर्वराजाबाहेक उहाँका परिवार कसैको पनि उपस्थिति थिएन। अनुहारमा खुसी देखिए पनि पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र केही अस्वस्थ देखिनुहुन्थ्यो। सम्बोधनका क्रममा उहाँले तीन पटक खोक्नुभएको थियो।हामी नेपालीका महान् पूवजहरूको रगत, पसिना र बलिदानले बनेको स्वतन्त्र र र्सार्वभौम रहँदै आएको यो नेपाल राष्ट्रको स्वतन्त्रता र अखण्डताका निम्ति म जुनसुकै अवस्था र हैसियतमा रहेर पनि सदा समर्पित रहने प्रण गर्दछु’ -पूर्वराजा ज्ञानेन्द्रले सम्बोधनका क्रममा भन्नुभयो।स्वतन्त्र राष्ट्रको अस्मिता, अखण्डता र मौलिक मान्यता कायम रहोस् भन्ने मेरो भावना छ’ -उहाँले भन्नुभयो।निर्वाचित सरकारलाई अपदस्थ गरेर शासनसत्ता आ�नो हातमा लिएपछि आलोचनाका पात्र बन्नुभएका पूर्वराजा ज्ञानेन्द्रले अहिलेसम्म आफूले सबै काम असल नियतले गरेको तर सफलता पाउन नसकेको बताउनुभयो।ँतत्कालीन हिन्दू अधिराज्य एवम् बुद्धको जन्मभूमि नेपालमा शान्ति आओस् भन्ने असल नियतबाट जुन प्रयासको थालनी गरिएको थियो, त्यो प्रयास विभिन्न कारणले गर्दा सफल हुन नसकेको मैले स्वीकार गरेको छु’ -पूर्वराजा ज्ञानेन्द्रले भन्नुभयो।ँदेशमा आजभन्दा सात वर्षगाडि एउटा असहज, दुःखद र अनपेक्ष्ँित घटनाका कारण संविधान र परम्पराअनुसार राष्ट्राध्यक्षको उत्तरदायित्व ग्रहण गर्दा राष्ट्रधर्म, कुलधर्म र राजपरम्पराअनुसार मुलुकको र्सार्वभौम सत्ता, स्वतन्त्रता, स्वाभिमान, अखण्डता, शान्ति र प्रजातन्त्रको संस्थागत विकास तथा नागरिकको समग्र प्रगतिबाहेक अरूकुनै पनि स्वार्थ आफूमा नभएको तथ्य पनि सबैलाई जानकारी गराउँछु’ -पूर्वराजा ज्ञानेन्द्रले भन्नुभयो।पूर्वराजा ज्ञानेन्द्रले जीवनमा दुइ पटक राजाको जिम्मेवारी वहन गर्नु परे पनि त्यो आ�नो चाहना र इच्छाबमोजिम नभई बाध्यात्मक भएको पनि बताउनुभयो।ँएउटा अकल्पनीय, त्रासदीपर्ण घटना राजदरबारमा घट्दा मेरा पूजनीय दाजु, भाउज्यूलगायत आ�ना आत्मीय परिवारको बीभत्स विनाश भएको र ती प्रिय आदरणीय परिवारजनका शवमा आँसु बगाएर मन हलुका पार्ने मौकासमेत पाउन नसक्ने परम्परा र कर्तव्यको जन्जिरमा बाँधिन विवश मेरो अन्तरवेदना शब्दमा व्यक्त गर्न सक्दिनँ’ -पूर्वराजा ज्ञानेन्द्रले दोस्रो पटक राजा बन्दाको बाध्यताको विषयमा भन्नुभयो।पूर्वराजा ज्ञानेन्द्रले राजा भएपछि आफूले कुनै सम्पत्ति नजोडेको, राजपरिवारका सदस्यको सम्पत्तिको हक नछिनेको र पूवजबाट आएको सम्पत्तिहरू पनि व्यक्तिगत नाममा नराखी संस्थागत रूपमा राख्ने व्यवस्था गरेको बताउँदै नेपालको प्रचलित कानुनअनुसार निजी सम्पत्ति राख्न पाउने हक आफूलाई पनि हुने विश्वास व्यक्त गर्नुभयो।पूर्वराजा ज्ञानेन्द्रले परम्परागत रूपमा शाहवंशीय राजाहरूबाट प्रयोग भई शाहवंशको विरासतको रूपमा रहेको श्रीपेच र राजदण्ड चिरकालपर्यन्त सुरक्षित रूपमा रँख्ने गरी संरक्षणका लागि बुधबार नै नेपाल सरकारको जिम्ममा रहने गरी हस्तान्तरण गरेको जानकारी दिनुभएको थियो।८ः४४ मा दरबार बहिर्गमनपूर्वराजा ज्ञानेन्द्रले बुधबार बेलुका ८ः४४ बजे नारायणहिटी दरबार छोड्नुभएको थियो।
